Wpływ temperatury na ubytek masy i gęstość objętościową skał osadowych

W artykule przedstawiono wyniki badań ubytku masy oraz gęstości objętościowej iłowców i piaskowców o różnym uziarnieniu, poddanych działaniu temperatury z zakresu od 100 do 1000°C. Próbki skał pobrano z różnych rejonów GZW, z wszystkich obecnie eksploatowanych ogniw litostratygraficznych karbonu produktywnego. Na podstawie wyników badań stwierdzono zmianę ubytku masy wraz ze wzrostem uziarnienia. Największe zmiany zaobserwowano wśród iłowców, natomiast najmniejsze w piaskowcach gruboziarnistych. W przypadku zmian wartości gęstości objętościowej, po działaniu temperatury 600°C wykazano różne jej zmiany, w porównaniu z wartością w stanie powietrzno-suchym. Po działaniu temperatury 1000°C, wszystkie badane skały wykazały natomiast spadek wartości gęstości objętościowej.

---

The article presents results of research into changes in loss of mass and bulk density of sedimentary rocks, under influence of temperature of between 100 and 1000°C. Sedimentary rocks (claystones and sandstones of different grain size), collected in different areas of Upper Silesian Coal Basin (GZW), from all currently operated carboniferous stratigraphic groups. Based on the results, there is a change of loss mass with increasing grain size. The biggest changes were observed among claystones while the smallest changes were characterized by coarse-grained sandstones. In the case of changes in the bulk density after the treatment of temperature 600°C showed various changes in the parameter compared to the value established in the air-dry state. After a temperature 1000°C all test sedimentary rocks, showed a reduction in the bulk density.