Miejsca publiczne, miejsca magiczne? Badanie miejskiej przestrzeni publicznej na przykładzie dwóch placów warszawskich

Przedstawione badania stanowią pierwszy etap interdyscyplinarnego programu badawczego podejmującego tematykę jakości miejskiej przestrzeni publicznej. Centralne dla projektu pojęcie nastroju miejsca zdefiniowano jako oparty na ocenie afektywnej wizerunek emocjonalny danej przestrzeni publicznej. Na podstawie zogniskowanych wywiadów grupowych z ekspertami wyłoniono dwa place miejskie Warszawy do dalszych badań - Plac Trzech Krzyży i Rynek Nowego Miasta. Dla zbudowania wizerunku emocjonalnego wybranych placów zastosowano metodę jakościową (metoda projekcyjna kolażu) i metodę ilościową Q-sort (bazującą na modelu oceny afektywnej J. Russella). Przedstawiona analiza kolażu dla placu Trzech Krzyży wskazuje różnorodność funkcji, użytkowników związanych z tym miejscem. Jednocześnie wyłaniają się wartości, emocje związane z dominującą kategorią użytkowników ("lanserzy") i grupą aktywności ("pokazać się"). Wyniki badania nastroju metodą ilościową wskazują, że pod względem oceny afektywnej place te są do siebie zbliżone, wykazując różnice istotne statystycznie jedynie na dwóch spośród 16 skal, przy czym brak wyraźnie dominujących cech.

---

Presented research is the first part of an interdisciplinary project on quality of urban public space. The notion of ambiance is a theme for the whole project. Ambiance is defined as an affective image of public space. Case study area was selected based on two foci with local experts. Two plazas were selected as the most emblematic for Warsaw: Plac Trzech Krzyzy and Rynek Nowego Miasta. Two methods (a qualitative method of collage and a quantitative method of card sorting) were used to reveal emotional image of both plazas. The card sorting method is based on Russell's (1988) theory of affective appraisals. Presented analysis of collage created for Plac Trzech Krzyzy indicates a variety of functions and users of the place. Dominant values and emotions relate to a specific category of users, so-called "self-promoters" and their show-off activities. Quantitative results show that affective evaluations of both plazas are similar, differing on two only out of 16 scales. There is no predominant characteristics of neither of squares.