Rola rozpuszczalnych w wodzie polimerów na powierzchni międzyfazowej ciecz - faza stała w procesach flokulacji i stabilizacji koloidalnych zawiesin w wodzie

Omówiono rolę polimerów w procesach rozdzielania układów ciecz - ciało stałe, w których cząstki koloidalne nie osiadają (klaryfikacja roztworów i ścieków, flokulacja szlamów), zwiększaniu stabilności takich układów (tuszów, farb, płuczek itd.) oraz w kontroli procesów agregacji (zagęstniki). Na podstawie prac własnych omówiono, w przypadku powierzchni elektrycznie nie obojętnych, mechanizmy flokulacji polimerami niejonowymi (mostkowanie), zastosowanie polielektrolitów do zobojętniania ładunków powierzchniowych oraz mechanizmy łączone, a w przypadku powierzchni elektrycznie obojętnych - procesy stabilizacji sterycznej polimerami w warunkach wysokiego stopnia pokrycia powierzchni. Wpływ zaadsorbowanych polimerów na stabilność zawiesin wodnych zależy od typu adsorpcji. Stopień polimeryzacji, skład chemiczny i budowa łańcuchów polimerów decydują o ich właściwościach jako środków flokulujących i dyspergujących. Kopolimery pozwalają na modyfikowanie oddziaływania w układzie polimer - cząstka zawiesiny, ale chemiczny przebieg kopolimeryzacji i charakter kopolimeru narzucają istotne ograniczenia. Ważne są też czynniki zewnętrzne (pH, siła jonowa układu, temperatura i in.).

---

The role of polymers in disperse media is discussed in terms of F.L.'s own studies with particular reference to the separation of solid-liquid systems whose colloidal particles fail to settle (clarification of solutions, flocculation of slurries, etc.), enhancement of stabilization (inks, paints, drilling muds, etc.) and control of aggregation processes (thickeners, binders). For unsaturated surfaces, flocculation mechanisms with nonionic polymers (bridging) and the use of polyelectrolytes to neutralize surface charges and also mixed mechanisms are discussed. For saturated surfaces, steric stabilization with polymers at high surface coverage is described. The mode of adsorption governs the effect of adsorbed polymers on the stability of aqueous suspensions. The degree of polymerization, chemical composition and the architecture of polymer chains affect the properties of polymers as flocculating and dispersing agents. Copolymers allow to modify interactions in the polymer-suspended particle system but the chemical history of the copolymer imposes serious limitations. Extraneous factors (pH, ionic strength, temperature, etc.) are also of consequence.