Ocena stopnia degradacji biologicznej więźby dachowej zabytkowego kościoła – studium przypadku, badania in situ

Obiekty o konstrukcji drewnianej, choć niektóre przetrwały wieki, wymagają regularnych przeglądów, konserwacji oraz napraw. Spora część budynków sakralnych ma unikalną wartość kulturową oraz historyczną, co powinno przekładać się na odpowiedni sposób obchodzenia się z nimi. Rzeczywistość zbyt często okazuje się inna. Problemem jest tu nie tylko nieświadomość, a nawet lekceważenie ww. wartości, lecz niejednokrotnie bardzo ograniczona dostępność do miejsc szczególnie narażonych na uszkodzenia, w tym niemechaniczne. Niemała część z tych obiektów nie ma jakiejkolwiek istniejącej i prowadzonej dokumentacji, w tym założonych książek obiektów budowlanych, a tym samym protokołów z przeprowadzanych przeglądów okresowych. W Polsce już na początku lat 90. XX wieku Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie zwrócił uwagę na konieczność prowadzenia badań, analiz oraz właściwego dokumentowania m.in. historycznych więźb dachowych. Celem badań, opisanych w niniejszym opracowaniu, była identyfikacja problemów związanych z więźbą dachową o konstrukcji storczykowo-stolcowej zabytkowego obiektu sakralnego.

---

Wooden structures, although some have lasted for centuries, require regular inspections, maintenance, and repairs. A significant portion of sacred buildings holds unique cultural and historical value, which should translate into proper care and handling. However, the reality often turns out to be different. The issue is not only the lack of awareness or even disregard for these values but also the often very limited access to areas particularly prone to damage, including non-mechanical damage. Many of these structures lack any existing or maintained documentation, such as building logs or records of periodic inspections. In Poland, as early as the beginning of the 1990s, the National Heritage Research and Documentation Center in Warsaw pointed out the necessity of conducting research, analysis, and proper documentation of, among other things, historic roof trusses. The aim of the research described in this study was to identify issues related to the truss structure of an orchid-post type roof of a historic sacred building.