Pochodzenie wód i gazów występujących w utworach karbonu kopalni „Pniówek”

W publikacji przedstawiono rozpoznanie genezy wód i gazów występujących w utworach karbonu kopalni „Pniówek” na podstawie badań ich składu chemicznego i izotopowego. W utworach głębszego karbonu znajdują się wody pochodzące z opadów, które przebiegały, jak się przypuszcza, w etapie infiltracyjnym trzeciego (III) cyklu hydrogeologicznego, głównie w okresie wczesnego permu (czerwonego spągowca) oraz gazy powstałe w procesach termogenicznych podczas uwęglania węgla. W utworach karbonu przy stropie, często spękanych, zeszczelinowanych, przeobrażonych wietrzeniowo lub/i termicznie nastąpiło mieszanie tych wód z solankami morskimi miocenu. Procesowi temu towarzyszyły, jak należy przypuszczać, przepływy wód i gazów, a także mikroorganizmów związanymi z procesami metanogenezy. W przystropowych utworach karbonu stwierdzono biogeniczny metan powstały w efekcie redukcji dwutlenku węgla.

---

The publication presents the recognition of the genesis of waters and gases occurring in Carboniferous system formations of the “Pniówek” mine on the basis of their chemical and isotopic composition. In formations of the deeper Carboniferous system occur waters originating from precipitations which run, as it is supposed, at the infiltration stage of the third (III) hydrogeological cycle, mainly in the early Permian period (underlying red) and gases originated in thermogenic processes during coal carbonization. In Carboniferous system formations, at the roof, frequently cracked, fractured, transformed by weathering or/and thermically, followed mixing of these waters with Miocene sea brines. This process was accompanied, as it should be supposed, by flows of waters and gases as well as microorganisms associated with methanogenesis processes. In the roof Carboniferous system formations has been ascertained biogenic methane arisen as the effect of carbon dioxide reduction.