Tytuł pozycji:
Powódź w dolinie odry w 1997 r. w świetle interpretacji zdjęć satelitarnych
Wraz z rozwojem techniki satelitarnej i permanentnego obrazowania globu ziemskiego z wysokości orbitalnych pojawiło się nowe źródło informacji o obiektach, zjawiskach i procesach zachodzących na p o wierzchni Ziemi. Zdjęcia satelitarne, dzięki synoptycznemu przedstawieniu dużych obszarów, dostarczają wielu informacji o zjawiskach wielkopowierzchniowych, do których zalicza się także katastrofalne powodzie. Zdjęcia wykonywane przez satelitę Landsat były wykorzystywane do dokumentowania zjawiska p o wodzi w rożnych krajach, w tym także i w Polsce. Często jednak warunki atmosferyczne w czasie powodzi uniemożliwiają wykonywanie zdjęć w optycznym zakresie widma. Z pomocą przychodzą wówczas zdjęcia mikrofalowe, -Tego rodzaju zdjęcia zostały wykonane nad zachodnią Polską w lipcu 1997 r. przez satelitę ERS należącego do Europejskiej Agencji Kosmicznej. Posłużyły one do określenia maksymalnego' zasięgu fali powodziowej. Zgromadzone w systemie informacji geograficznej wielotematyczne dane przestrzenne umożliwiły określenie form użytkowania ziemi zalanych falą powodziową, a także obliczenie ich p o wierzchni w poszczególnych jednostkach administracyjnego podziału kraju.
Development of satellite techniques and methods of permanent earth imaging resulted in new information about objects and phenomena existing on Earth surface. Satellite images, owing to synoptic presentation of extensive areas, give a lot of information about large-area phenomena, includmg catastrophic floods. Such images were applied many times for documenting flood extent in different countries, also in Poland. For the first time they were used for determining extent of flood wave during spring flood in Bug and Narew valley in 1979. Atmospheric conditions at a period of flood often cause, that application of images collected in optical bands is not possible. In such a case microwave images can be helpful. Since several years satellites equipped with radar imaging sensors operate on the Earth's orbit. One of them is ERS satellite, launched by European Space Agency. At the second decade of July 1997, i.e. during maximum flood wave, ERS satellite collected series of images of Odra river between Raciborz and its estuary to Szczecin Bay. Thanks to the European Space Agency these images were quickly made accessible to the Remote Sensing and Spatial Information Centre - OPOLIS of the Institute of Geodesy and Cartography. They were first processed geometrically and radiometrically in the Centre and next interpreted in order to determine flood extent. Interpretation of images in most cases was not difficult, as black tone of water was quite well distinguishable. In some cases additional materials were used for delineating boundary of flood, for instance archival aerial and satellite photographs, as well as topographic maps. Result of interpretation - maximum extent of flood - was converted to digital form and entered to the geographic information system. Multi-thematic spatial data stored in the geographic information system enabled to determine types of land use covered by water, as well as to calculate their acreages in particular administrative units. Seven voivodships were affected with flood: katowickie, opolskie, wrocławskie, legnickie, leszczyńskie, zielonogorskie, gorzowskie and 93 communes within these voivodships. Water covered over 1143 km2, mainly arable land, meadows and forests, as well as over 50 km2 of built-up land. Data gathered in the geographic information system revealed, that extent of flood was limited in principle to the holocene flood and upper flood plain. Catastrophic effects of the flood first of all resulted from excessive investments within this area.
