Segregacja fosforu

Prezentowany artykuł dotyczy segregacji fosforu w niskostopowych stalach i staliwach eksploatowanych długotrwale w podwyższonej temperaturze. W niskostopowych stalach i staliwach (Cr-Mo, Cr-Mo-V) eksploatowanych długotrwale w urządzeniach konwencjonalnej energetyki w zakresie temperatur 350-600ºC fosfor jest najbardziej szkodliwą domieszką, która segreguje do granic ziaren, powodując spadek udarności i wzrost temperatury przejścia w stan kruchy. Im wyższa zawartość fosforu w stali i staliwie, wyższe własności wytrzymałościowe i niższa udarność w stanie wyjściowym, tym silniejszy spadek udarności w czasie eksploatacji elementów w podwyższonych temperaturach Na podstawie literatury oraz badań własnych w sposób modelowy przedstawiono kinetykę równowagowej i nierównowagowej segregacji fosforu, a także desegregację fosforu na granicach ziaren.

---

Presented material concerns phosphorus segregation in low-alloy and cast steels being operated for a long time in high temperatures. In these low-alloy and cast steels (Cr-Mo, Cr-Mo-V) being used in conventional energy industry appliances for a long time and in temperatures in the range of 350-600ºC the phosphorus is the most detrimental impurity that segregates to grain boundaries causing a decline of impact strength and the rise of the brittle transition temperature. The higher the content of phosphorus in steel and a cast steel, higher material strength and lower impact strength in initial state, the bigger is decline of impact strength during operation of equipment elements in high temperatures. Presented is, on the basis of literature and the author’s own research, the model of equilibrium and non-equilibrium phosphorus segregation as well as the desegregation of phosphorus on grain boundaries.