Od Redakcji

jeśli chcemy opisać otaczającą nas rzeczywistość, próbując zarazem odnaleźć adekwatny do tej rzeczywistości klucz, słowo „zmiana” wydaje się być najbardziej odpowiednim. Muzea należą do kategorii tych instytucji kultury, które zmianom ulegając starają się zarazem – w trosce o swą instytucjonalną i aksjologiczną autonomię – zachować na owe zmiany wpływ, stając wobec dylematów natury tożsamościowej, konieczności znalezienia właściwej miary między powinnościami zwanymi niekiedy „tradycyjnymi”, wobec zgromadzonych zbiorów a obligacjami, uchodzącymi często w potocznej opinii za atrybut „nowoczesności”, również wobec publiczności w całym zróżnicowaniu jej imponującego wzrostu frekwencyjnego, a także eskalacji jej oczekiwań. Drogą do ustabilizowania efektów zmiany a zarazem ich stymulacji są – także w odniesieniu do najbliższych redakcji rocznika muzeów – prace i projekty legislacyjne. Można pokusić się o niepozbawione ironii stwierdzenie, iż historia polskiego muzealnictwa jest historią zrealizowanych i niezrealizowanych (po większej części) projektów legislacyjnych, prób określenia miejsca muzeów w kontekście synergicznie postrzeganego „dziedzictwa kulturowego”, znalezienia dla nich właściwego modelu zarządczego, nie zarzucając przywołanych wyżej dylematów tożsamościowej natury. Celem numeru 60. rocznika „Muzealnictwo” jest dokonanie przeglądu przeszłych i aktualnie podejmowanych prób zmiany „prawa muzealnego”, wskazania pól jego niezbędnych korekt, przyczyn zaniechań, a przede wszystkim trudności w zastosowaniu wobec dziedziny kultury, w której poza słowem „zmiana”, bodaj najczęściej wymienianym (i najbardziej przez muzealne środowiska docenianym) jest słowo „specyfika”. Przegląd ten stanie się – miejmy nadzieję – przyczynkiem do refleksji nad zdolnością do instytucjonalnego funkcjonowania w stanie, w którym można dostrzec nieadekwatność litery prawa do praktyki jego stosowania. Poza tematem dla numeru głównym, znajdą w nim Państwo stałe i znane działy opisujące najważniejsze sfery muzealnej aktywności, niezależnie od upływającego czasu i legislacyjnych tych aktywności kreacji. Tegoroczny numer jest zarazem ostatnim, w przygotowaniu którego uczestniczył dr Dariusz Kacprzak, od roku 2009 członek kolegium redakcyjnego rocznika „Muzealnictwo”, zaś od momentu przejęcia obowiązków wydawcy przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w roku 2011 – zastępca redaktora naczelnego. W imieniu Redakcji oraz Wydawcy dziękuję dr. Dariuszowi Kacprzakowi za współtworzenie rocznika, którego wagę ocenią kolejne już pokolenia polskich muzealników. dr hab. Piotr Majewski prof. UKSW redaktor naczelny