Enterprises and Smart Specialization in a Place-Based Approach in Poland. The Case of Polska Zachodnia Macro-Region

Place-based approach is the new paradigm of regional development, with an emphasis on endogenous resources as the essential drivers of growth. Significant substance of territorial dimension of regional development may be related to enterprises. Hence, the main goal of the paper is to assess the value of enterprises in regional development policy in the context of territorial dimension in Poland. Nonprobability sampling has been applied to focus on Polska Zachodnia macro-region (West Poland macro-region), which includes the following voivodships (NUTS 2): Dolnośląskie, Lubuskie, Opolskie, Wielkopolskie, Zachodniopomorskie. Desk research of development strategies, as well as documents related to Regional Operational Programmes 2014–2020 of respective voivodships has been employed. The results show that value of enterprises in regions’ mission, vision, and main strategic objective is heterogeneous, mostly with indirect relevancy. However, the substance of enterprises for regional development is high if budgets of respective Regional Operational Programmes for activities related to enterprises are considered. By focusing on smart specialization an attempt is made in Polska Zachodnia macro-region to take advantage of regional capabilities. The findings allow to conclude of a crucial substance of enterprises in place-based approach and provide the basis for better understanding the development challenges of regions.

Podejście terytorialne stanowi nowy paradygmat rozwoju regionalnego, w którym zwraca się szczególną uwagę na zasoby endogeniczne jako zasadnicze potencjały wzrostu. Istotny aspekt terytorialnego wymiaru rozwoju regionalnego dotyczyć może przedsiębiorstw. Stąd głównym celem artykułu jest ocena znaczenia przedsiębiorstw w polityce rozwoju regionalnego opartej na wymiarze terytorialnym w Polsce. W przeprowadzonych badaniach empirycznych zastosowano dobór celowy i skupiono się na makroregionie Polska Zachodnia, w skład którego wchodzą następujące województwa (NUTS 2): dolnośląskie, lubuskie, opolskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie. Zastosowano metodę badawczą polegająca na analizie strategii rozwoju, jak również dokumentów związanych z Regionalnymi Programami Operacyjnymi 2014–2020 wspomnianych województw. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że misje, wizje oraz cele strategiczne rozwoju poszczególnych województw w zróżnicowany, na ogół pośredni sposób nawiązują do przedsiębiorstw. Analiza struktury budżetów Regionalnych Programów Operacyjnych pozwala zauważyć istotny poziom alokacji środków finansowych na realizację działań dotyczących przedsiębiorstw, co stanowić może wyraz rangi jaka nadana została przedsiębiorstwom w podejściu terytorialnym badanego makroregionu. Zaobserwowano, że poprzez skupienie się na inteligentnych specjalizacjach dąży się do wykorzystania endogenicznych potencjałów wzrostu, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw. Przeprowadzone badania prowadzą do konkluzji o kluczowej randze przedsiębiorstw w podejściu terytorialnym i stanowią podstawę dla lepszego zrozumienia wyzwań rozwojowych regionów.