Optymalne reguły fiskalne a aktywna polityka inwestycyjna w kraju na średnim poziomie rozwoju

Światowy kryzys gospodarczy zintensyfikował ekonomiczną i polityczną dyskusję nad systemowymi rozwiązaniami ograniczającymi nadmierny poziom zadłużenia sektora publicznego. Regulacje zmniejszające wzrost długu publicznego kolidują jednak z rolą państwa w zakresie prowadzenia aktywnej polityki inwestycyjnej. Dotyczy to szczególnie krajów rozwijających się, które otrzymały wsparcie w ramach polityki spójności Unii Europejskiej. Przykładem takiej gospodarki jest Polska, która będzie największym beneficjentem funduszy unijnych w latach 2014–2020. W artykule dokonana została analiza literatury poruszającej problematykę reguł fiskalnych. Autorzy przedstawiają negatywne skutki stosowania suboptymalnych regulacji, ilustrując je przykładami reguł na poziomie ponadnarodowym, krajowym i samorządowym. Nieprecyzyjne regulacje prawne nie tylko nie chronią przed nadmiernym narastaniem długu publicznego, ale także są przyczyną występowania zjawiska kreatywnej księgowości i obchodzenia prawa. Wprowadzenie nowej reguły fiskalnej na poziomie samorządowym w Polsce znacznie utrudni władzom lokalnym wykorzystywanie funduszy unijnych w celu prowadzenia prorozwojowej polityki inwestycyjnej.

The global economic crisis ignited economic and political debate over the systemic mechanisms limiting excessive public sector debt. Regulations reducing the growth of public debt clash with the state’s role in active investment policy. This pertains especially to the European emerging countries with respect to EU Cohesion Policy; Poland, for instance, will be a major beneficiary of the Multiannual Financial Framework 2014–2020. The paper analyses literature related to fiscal regulations, and presents the consequences of sub-optimal international, national, and local fiscal regulations. The analysis revealed that imprecise and suboptimal regulations are not only an ineffective mechanism for limiting the growth of public debt but also lead to more frequent use of creative accounting. The implementation of the new fiscal regulations at the local-government level in Poland will impede local governments from using EU funds to implement active investment policy.