Innowacyjność przedsiębiorstw przemysłowych w latach 2015–2022. Mierniki i ocena w Polsce

The primary objective of this paper is to evaluate the innovativeness of industrial enterprises in Poland from 2015 to 2022. The main research question is: Did the level of innovativeness increase during this period? Additionally, the study aims to develop a formula for measuring the degree of innovativeness among firms, representing its most significant scientific contribution. An analysis of statistical data indicates that the innovation stagnation observed in the previous period (2006–2017), persisted in 2015–2022. However, toward the end of the study period, there was a slight increase in innovative activities among industrial firms, though not yet a breakthrough. A particularly positive trend was the visible growth in R&D expenditure and an increase in enterprises’ R&D personnel. The main barrier to a further rise in innovation was a significant drop in innovation expenditure. The principal cause of this decline was a sharp decrease in the investment rate in the Polish economy from 2015 to 2022.

Celem głównym artykułu jest dokonanie oceny kształtowania się innowacyjności (aktywności innowacyjnej) przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce w latach 2015–2022. Zasadnicze pytanie badawcze brzmi: Czy w badanym okresie nastąpił wzrost poziomu innowacyjności tych firm? Celem pomocniczym, choć najważniejszym naukowo, było wypracowanie zbioru mierników poziomu innowacyjności tych firm. W artykule zaproponowano formułę syntetycznego, zbiorczego miernika poziomu innowacyjności przedsiębiorstw przemysłowych, a następnie zbadano kształtowanie się wartości tego miernika w badanym okresie. Okazało się, że utrzymywała się stagnacja innowacji w polskim przemyśle. W końcówce tego okresu nastąpiła minimalna poprawa poziomu innowacyjności przedsiębiorstw, choć przełomu jeszcze nie widać. Wielce pozytywnym zjawiskiem było wyraźne zwiększenie nakładów na B+R i liczby personelu badawczo-rozwojowego w przedsiębiorstwach. Głównym hamulcem wzrostu aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw był natomiast dramatyczny spadek ich nakładów na tę działalność. Wydaje się, że zasadniczym powodem owego załamania była zapaść inwestycyjna w całej gospodarce, czego przyczyną był z kolei głęboki spadek stopy inwestycji w latach 2015–2022.