Przyjemność stawania-się-mniejszościowym

The article discusses Tomasz Śpiewak’s Żaby (The Frogs), directed by Michał Borczuch at Warsaw’s Teatr Studio (2018). The author analyses the non-obvious politicality of the production. She reveals its passage (unique in Polish theatre) between minoritarian identity politics, manifested in strong gestures of camp and gay aesthetics, and the Deleuzian- Guattarian politics of becoming-other, realized through the liberated work of production-desire as the most important social force. What is really at stake in this performance is to propose a project of a new community, radically reformulating the post-Romantic models of our collective (un)consciousness. In reconstructing this project, the author of the article also reveals strategies of using and displacing ancient themes not only from The Frogs, but also The Clouds and The Birds by Aristophanes, Alcestis by Euripides, as well as motifs from vase painting. Appositely displaced, classical antiquity was used here to construct the community’s spiritual dimension around the most profoundly understood Dionysian motifs of the elimination of the dualism of life and death.

Artykuł poświęcony jest Żabom Tomasza Śpiewaka w reżyserii Michała Borczucha w warszawskim Teatrze Studio (2018). Autorka poddaje analizie nieoczywistą polityczność przedstawienia. Odsłania wyjątkowy w polskim teatrze pasaż, jaki się tu dokonuje między mniejszościową polityką tożsamościową, manifestującą się w mocnych gestach kampowej i gejowskiej estetyki, a rozumianą w duchu Gilles’a Deleuze’a i Félixa Guattariego polityką stawania-się-innym, realizowaną poprzez uwolnioną pracę produkcji-pragnienia jako najważniejszej siły społecznej. Prawdziwą stawką tego przedstawienia jest zaproponowanie projektu nowej wspólnoty, radykalnie przeformułowującego postromantyczne wzorce naszej zbiorowej (nie)świadomości. Rekonstruując ów projekt, autorka odsłania zarazem strategie wykorzystania i przemieszczenia motywów antycznych – nie tylko Żab, ale też Chmur i Ptaków Arystofanesa, Alkestis Eurypidesa oraz motywów z malarstwa wazowego. Odpowiednio przemieszczony antyk posłużył tu bowiem do zbudowania wymiaru duchowego wspólnoty rozwiniętego wokół najgłębiej pojętych dionizyjskich motywów zniesienia dualizmu życia i śmierci.