O potrzebie zmian w Konstytucji RP z 1997 r.

Autor artykułu uważa, że obowiązująca konstytucja polska, pomimo pewnych walorów regulacji dotyczących praw człowieka, wymaga poważnych zmian. Jej główną wadą jest brak wystarczających podstaw prawnych dla prawidłowego i uczciwego funkcjonowania władzy publicznej, konstytucja pozwala na jej bezkarne lekceważenie i naruszanie przez osoby pełniące funkcje publiczne. Nie określa ona wyraźnie roli narodu w sprawowaniu władzy w państwie ani swojej relacji do prawa Unii Europejskiej. Autor wskazuje zakres koniecznych, jego zdaniem, zmian dotyczących regulacji i gwarancji prawa człowieka i obywatela (m.in. prawa do życia i praw politycznych, skargi konstytucyjnej), źródeł prawa (m.in. klauzula europejska) i systemu organów władzy publicznej. Postuluje zmiany dotyczące m.in. parlamentu (ograniczenie liczebności, odpowiedzialność prawna za naruszenie konstytucji), prezydenta (wzmocnienie jego pozycji i obowiązków w sferze ochrony konstytucji), sądów i trybunałów (zmiana trybu powoływania sędziów i modelu odpowiedzialności konstytucyjnej). Ostatecznie, autor opowiada się za całościową regulacją w nowej konstytucji, opartej na wyraźnej aksjologii, a nie za częściowymi tylko zmianami dotychczasowej konstytucji, choć dostrzega polityczne przeszkody dla realizacji tego postulatu.

The author holds a view that the binding Polish constitution, despite some positive aspects of human rights regulation, needs significant amendments. Its primary fault is the lack of sufficient legal grounds for the correct and honest functioning of public authority. The constitution enables and does not punish disrespect and violation of authority by the people performing public functions. It neither defines the decisive role of the Nation in governing the state nor its relation to the law of the European Union. The author describes the scope of the necessary modifications of the constitution concerning the regulation and guarantee of fundamental rights (such as the right to life, the political rights and the right to complain about infringements of the constitution), the sources of law (such as the European clause) and the system of the organs of public authority. He postulates changes concerning the Polish Parliament (the limitation of the number of the deputies, the legal responsibility for infringements of the constitution), the President (the reinforcement of his power and duty to protect the constitution), the courts and tribunals (the change of the procedure of appointing judges and the alteration to the model of constitutional responsibility before the Tribunal of State). Finally, the author suggests the adoption of completely new constitution based on axiology, and not only partial changes of the current constitution, though he discerns political impediments to the realisation of this postulate.