Wpływ sezonu produkcji na przydatność technologiczną, profil kwasów tłuszczowych i zawartość cholesterolu w mleku pozyskiwanym od krów utrzymywanych w oborach wolnostanowiskowych i żywionych systemem TMR

Oceniono 1146 prób mleka (526 z sezonu wiosenno-letniego i 620 z jesienno-zimowego) pobranych od 274 krów utrzymywanych w 5 gospodarstwach stosujących intensywną technologię chowu (obory wolnostanowiskowe i żywienie TMR). Oznaczono: zawartość kazeiny, suchej masy beztłuszczowej, stosunek białkowo-tłuszczowy, kwasowość czynną i potencjalną, stabilność cieplną, czas krzepnięcia pod wpływem podpuszczki, stan dyspersji tłuszczu mlekowego oraz udział kwasów tłuszczowych i zawartość cholesterolu. Istotnie (p≤0,01) wyższą wydajność dobową mleka uzyskiwano w okresie wiosenno-letnim (25,8 kg) w porównaniu do jesienno-zimowego (23,3 kg). Mleko pozyskiwane w sezonie wiosenno-letnim cechowało się istotnie (p≤0,01) wyższą kwasowością czynną (pH 6,64), krótszym czasem krzepnięcia pod wpływem podpuszczki (średnio 4:21 min), niższą stabilnością cieplną (średnio 2:40 min) oraz wyższym udziałem małych kuleczek tłuszczowych (65,97%), zawierało także istotnie więcej cholesterolu (22,71 mg/100 ml). Przy całorocznym żywieniu krów systemem TMR sezon produkcji nie miał generalnie istotnego wpływu na udział kwasów tłuszczowych w mleku, z wyjątkiem UFA i PUFA oraz proporcji MUFA/SFA i PUFA/SFA (p≤0,05).

The study included 1146 milk samples (526 – spring-summer season and 620 – autumn-winter season) taken from 274 cows maintained in five farms with an intensive husbandry technology (freestall barns and TMR feeding). Following parameters were determined: content of casein and nonfat dry matter, protein to fat ratio, active and potential acidity, thermal stability, rennet coagulation time, state of milk fat dispersion, share of fatty acids and cholesterol content. Significantly (p≤0.01) higher daily milk yield were obtained in the spring-summer season (25.8 kg) compared to the autumn winter season (23.3 kg). Milk collected in the spring-summer season was characterised by significantly (p≤0.01) higher active acidity (pH 6.64), shorter rennet coagulation time (an average of 4:21 min), lower thermal stability (an average of 2:40 min ) and higher share of small fat globules (65.97%). Moreover, it contained significantly more cholesterol (22.71 mg/100 ml). Generally, with year-round TMR feeding system of cows, the production season had no significant effect on share of fatty acids in milk, with the exception of UFA and MUFA, and PUFA/SFA and PUFA/SFA proportion (p≤0.05).