Pojęcie patriotyzmu w starożytnej Grecji

In the paper I consider the question whether a notion analogous to the modern notion of patriotism existed in Ancient Greece. I rely on a modern polish dictionary definition as a heuristic tool and consider the Greek candidates for the modern notions of the fatherland, the state, and the nation. I analyze terms such as patris, philopolis, to hellenikon, as well as Greek conceptions of citizenship and the state as a community. Ancient Greek possesses near equivalents of the modern notions of the fatherland, citizenship, and even of a national bond. Nevertheless, they are not connected in a way that would warrant defining an Ancient Greek notion of patriotism. The greatest obstacle is here the divergence between a community of citizens and a cultural community as competing focuses of belonging and loyalty.

W tekście rozważam pytanie, czy w starożytnej Grecji istniało pojęcie analogiczne do współczesnego pojęcia patriotyzmu. Posługując się współczesną polską definicją słownikową jako narzędziem heurystycznym rozpatruję możliwe greckie odpowiedniki współczesnych pojęć ojczyzny, państwa i narodu. Analizuję pojęcia takie jak patris, philopolis, to hellenikon, a także greckie koncepcje obywatelstwa i wspólnoty państwowej. Starożytny język grecki posiada bliskie odpowiedniki współczesnych pojęć ojczyzny, obywatelstwa, a nawet więzi narodowej. Niemniej, nie są one powiązane w sposób umożliwiający zdefiniowanie starożytnego greckiego pojęcia patriotyzmu. Największą dla tego celu przeszkodą jest rozbieżność między wspólnotą obywatelską i wspólnotą kulturową jako ośrodkami przynależności i lojalności.