SummaryThe aim of my thesis was to examine whether the schema of hospitality represented in Odyssey by Homer can be found in Pan Tadeusz by Mickiewicz and to check how much did the author of polish epic took from his greek ancestor’s work.To achieve my aim, in the first chapter I showed the schema of hospitality in Odyssey basing on the thesis of Grzegorz Sieprawski, who was so kind and gave me the permission to exploit his work’s achievements. I highlighted, that in his work one can find two schemas of hospitality, which are divided by the idea of guest – the crucial aspect is whether he is announced or not.Having the schema ready, I moved to the second chapter, to check, whether Adam Mickiewicz indeed based on Homer. I took into consideration two scenes which are very similar (Pan Tadeusz tome I, Odyssey tome V-VIII) and after having examined them carefully I proved that there is a huge similarity in both of them, however with small deviations which occurred mainly due to the difference in time. In the third chapter I wanted to find out whether it was only the coincidence that schema in the first tome showed up. To check this, I examined all scenes gathered around the feasts trying to attach the schema of hospitality to each of them. The result was that only breakfast did not apply to schema, and what is more, the author mentioned that it was because of the new fashion coming in into the polish houses. In the fourth chapter I showed the examples of inhospitality both in Mickiewicz’s and Homer’s epic. What I found was that despite the fact that there are differences between two scenes, the same features characterizing inhospitality can be found: flinging an insults at guest, expelling, provocation, violence.To sum up, the aim of my thesis was to check, whether Mickiewicz based on Homer in case of hospitality – the answer is yes, however with small deviations. Although I checked whether the schemas fits together, it does not mean the case of examining is closed – on the contrary – it opens the door for further studying.
Celem mojej pracy było zbadanie, czy w Panu Tadeuszu można odnaleźć schemat gościnności przedstawiony w Odysei Homera.Aby tego dokonać, w pierwszym rozdziale przedstawiłam schemat gościnności opracowany przez mgr Grzegorza Sieprawskiego na podstawie sceny przybycia Odysa do Feaków. Podkreśliłam, że schemat gościnności można podzielić na schemat gościa zapowiedzianego i niezapowiedzianego.Posiadając gotową matrycę schematu gościnności, przeszłam do drugiego rozdziału pracy, w którym postanowiłam zbadać, czy schemat z Odysei ma odzwierciedlenie w Panu Tadeuszu. Wzięłam pod uwagę dwie sceny (Pan Tadeusz Księga I, Odyseja Pieśń V-VIII). Rezultatem badań jest stwierdzenie, że istnieje duże podobieństwo w obu scenach, z małymi odstępstwami, które często są wynikiem różnicy czasu.W trzecim rozdziale postanowiłam sprawdzić, czy wszystkie sceny w Panu Tadeuszu, skupiające się wokół uczt opierają się na schemacie gościnności. Doszłam do wniosku, że tylko śniadanie odstaje od schematu, przy czym sam autor zaznaczył, że inne niż zazwyczaj zachowanie bohaterów jest wynikiem nowej mody.W czwartym rozdziale ukazałam przykłady niegościnności w obu utworach. Okazało się, że mimo, iż nie istnieje schemat niegościnności, który można by zastosować w obu przypadkach, to jednak zarówno Homer, jak i Mickiewicz uznali te same cechy za akty niegościnności (wyzywanie, straszenie, wypędzanie z domu, grożenie, przemoc stosowane wobec gościa).Cel pracy został osiągnięty – ukazałam, że Mickiewicz wzorował schemat gościnności na schemacie Homera, z odstępstwami spowodowanymi głównie różnicami czasowymi.
