Uczestnictwo w kulturze w Polsce. Studium porównawcze na przykładzie mieszkańców Bielska-Białej i Goczałkowic-Zdroju

The following paper treats about the diversity of participation in culture in Poland. Presented diversity is dealt with in two ways. Firstly, on a territorial level, forms of participation in culture in the city and village area were compared. Secondly on a times level, which defines changes, differences and similarities of cultural participation forms in present-day Poland and in the People’s Republic of Poland. The paper was divided into three parts. First of them is strictly theoretical. Considerations presented there are to familiarise the reader with the themes of culture, participations in it and lifestyles. Scientific achievements related to the subject, popular definitions, their history and ways of understanding them were brought about. Second part presents research results (of participation in culture) realised in People’s Republic of Poland and contemporarily. This enabled learning the major trends and changes of the discussed matter that took place in the past several decades. The last part concerns presentation of my own findings, which main purpose was to determine the state of participation in culture of survey respondents. Conducting research in the urban (Bielsko-Biała) and rural area (Goczałkowice-Zdrój) helped to get the answer to the question of diversity of forms of participation in culture and lifestyles on the territorial level.

Niniejsza praca podejmuje tematykę zróżnicowania form uczestnictwa w kulturze w Polsce. Zróżnicowanie to rozpatrywane jest na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze na płaszczyźnie terytorialnej, gdzie porównane zostały ze sobą formy uczestnictwa w kulturze mieszkańców miasta oraz wsi. Po drugie zaś na płaszczyźnie czasowej, która określać ma zmiany, różnice i podobieństwa form uczestnictwa w kulturze w Polsce współczesnej i Polsce Rzeczypospolitej Ludowej. Praca podzielona została na trzy części. Pierwsza z nich ma charakter czysto teoretyczny. Przedstawione tam rozważania mają na celu zapoznanie czytelnika z tematyką kultury, uczestnictwa w kulturze oraz stylów życia. Przybliżono dorobek naukowy związany z tą tematyką oraz popularne definicje, historię i sposoby rozumienia tych terminów. W drugiej części pracy zaprezentowane zostały wyniki badań (dotyczących uczestnictwa w kulturze) realizowanych w czasach PRLu oraz czasach współczesnych. Pozwoliło to poznać główne tendencje i zmiany jakie nastąpiły w przeciągu ostatnich kilkudziesięciu lat na tej płaszczyźnie. W ostatniej części natomiast zaprezentowane zostały wyniki badań własnych, których głównym celem było określenie stanu uczestnictwa w kulturze badanych respondentów. Przeprowadzenie badań zarówno w mieście (Bielsko-Biała) oraz na wsi (Goczałkowice-Zdrój) pozwoliły uzyskać odpowiedź na pytanie o zróżnicowanie form uczestnictwa w kulturze i stylów życia na płaszczyźnie terytorialnej.