Tytuł pozycji:
The concept of body in anthropological thought of Mary Douglas
This thesis focuses on the concept of body that can be found in the anthropological thought of Mary Douglas. Given the impressive range of topics she studied, extending from interpretation of rituals of primitive communities and exploring symmetry between institutional and cosmological configurations of different societies, through symbolical analysis of contemporary religious and cultural phenomena to problems of risk and critique of economical theories carried out from the anthropological point of view, the position of body and local theories and practices concerning it as a Leitmotif of all her explorations became the starting point of this study. This study aims to investigate the way body in Douglas’s theory has been constituted as a cultural point of intersection of orders of every dimension of social existence, becoming a multidimensional model encoding symbolical structures that function in societies’ intellectual life.In order to address this question, Chapter 1 offers a brief summary of roots, notions and methodology of the symbolical school of thought in anthropology, an attempt to locate Douglas’s within its context and an outline of her intellectual profile among other prominent theorists of the faction.Chapter two consists of an analysis of the concept of body in Douglas’s works. Starting point is an attempt to reconstruct her general notions about all things bodily, then follows the examination of dimensions and contexts among which body is studied by Douglas. Next, the course of reasoning that led her to construct a theory of body as a symbolical centre of cultural power/knowledge systems is investigated.The third part of the study is a brief review of contemporary discourse concerning body and corporeality in terms of Mary Douglas’s concepts continuous presence in it.
Praca skupia się wokół koncepcji ciała, jaka wyłania się z myśli antropologicznej Mary Douglas. Rozważywszy imponujące spektrum tematyczne badanych przez nią zagadnień, rozciągające się od interpretacji rytuałów pierwotnych społeczności i poszukiwań symetrii między konfiguracją instytucjonalną a kosmologiczną różnych społeczeństw, przez analizy symboliczne współczesnych zjawisk religijnych i kulturowych do problematyzacji ryzyka i przeprowadzanej z pozycji antropologii krytyki niedostatków teorii ekonomicznych, za punkt wyjścia przyjęto fakt, że ciało oraz związane z nim lokalne teorie i praktyki stanowią wątek, który powracał w pracach Douglas z ogromną regularnością w kontekstach niemal wszystkich problemów, które zdecydowała się rozważać. Praca stanowi próbę zbadania sposobu, w jaki ciało w teorii Douglas ustanowione zostało jako kulturowy punkt, w którym przecinają się porządki wszystkich wymiarów życia społecznego, stając się tym samym wielowymiarowym modelem, kodującym symboliczne struktury, które funkcjonują w życiu umysłowym społeczności. By odpowiedzieć na to pytanie, w rozdziale pierwszym pokrótce scharakteryzowano korzenie, założenia i metodę nurtu symbolicznego w antropologii, umiejscowiono program naukowy Douglas w jego kontekście, a następnie krótko zarysowano jej naukową biografię na tle sylwetek innych wybitnych przedstawicieli nurtu. Rozdział drugi obejmuje analizę pojęcia ciała w teorii Douglas. Rozpoczęto od rekonstrukcji jej ogólnych założeń na temat ciała, by następnie ukazać, jakie wymiary ciała i konteksty cielesności dają się odnaleźć w jej rozważaniach. Na koniec prześledzono bieg rozumowania, który poprowadził ją do zbudowania koncepcji ciała jako symbolicznego centrum kulturowych systemów wiedzy i władzy. Ostatnia część pracy stanowi krótki przegląd uobecnienia projektu symbolicznej interpretacji Douglas we współczesnym dyskursie dotyczącym cielesności.