Miasto Kraków nie posiada systemu zieleni. Tereny zielone są rozproszone w przestrzeni miejskiej. Dawniej Kraków posiadał taki system. Poprzez niekontrolowany rozwój urbanistyczny został on jednak zniszczony. Obecnie planowane jest utworzenie tzw. systemu parków rzecznych. Polegać ma on na urządzeniu parków rzecznych wzdłuż dopływów rzeki Wisły. Zabytkowe parki miejskie Krakowa położone są w centrum lub na jego obrzeżach, co sprzyja łatwej ich dostępności. Istnieje 12 parków miejskich o charakterze zabytkowym, ale tylko 5 z nich zostało wspianych do rejestru jako parki miejskie. Są nimi Planty Krakowskie, Park Jordana, Park Bednarskiego, Park Krakowski, Błonia Krakowskie. Pozostałe związane są z zabytkowymi budynkami i wchodzą w skład kompleksów pałacowo-parkowych. Do wojewódzkiego rejestru zabytków nieruchomych wpisano także Ogród Strzelecki. Nie spełnia on jednak wymogów wynoszącej 2 ha powierzchni parkowej, dlatego nie został ujęty w pracy.Zabytkowe parki miejskie Krakowa ewoluowały z publicznych ogrodów miejskich o kompozycji geometrycznej lub naturalistycznej. Park Jordana powstał z Ogrodu Jordanowskiego, Park Krakowski z Ogrodu Krakowskiego, Planty z Ogrodu miejskiego Planty, a Park Bednarskiego z „Ogrodu na Krzemionkach”. Wyjątek stanowiły Błonia Krakowskie, które parkiem miejskim nazwane zostały niedawno.Zabytkowe parki miejskie podzielić można na dwie kategorie: parki o znaczeniu dzielnicowym tj. Park Bednarskiego i Park Krakowski oraz parki o znaczeniu centralnym tj. Planty, Błonia i Park Jordana. Wszystkie Parki charakteryzują się wysokimi walorami historyczno-kompozycyjnymi i pełnią różne funkcje społeczno-gospodarcze. Tylko Park Jordana i Planty Krakowskie zachowały swoje dawne role. Uszczuplenie funkcji większości spowodowane jest zmniejszeniem ich powierzchni przez nową zabudowę (Park Krakowski), dewastacją przez wojnę i czasy komunizmu (Park Bednarskiego), oraz zmianą przepisów administracyjnych (wyeliminowanie funkcji rolniczej z Krakowskich Błoń). Planty Krakowskie, Park Jordana oraz Błonia pełnią funkcje rekreacyjną, wypoczynkową, społeczną i turystyczną. Ponadto Planty odgrywają także funkcję artystyczną i dydaktyczną, Park Jordana wychowawczą, a Błonia Krakowskie są miejscem wielkich imprez w tym religijnych. Nie przewiduje się zmiany funkcji tych parków. Nowe funkcje pojawić się mogą jedynie w Parku Bednarskiego oraz w Parku Krakowskim. Park Bednarskiego pełnił dawniej podobne funkcje jak Park Jordana, dlatego możliwe, że rola tego Parku dotyczyć będzie kwestii dydaktyki, turystyki i sportu. Obecnie natomiast pełni on podstawowe funkcje parku dzielnicowego tj. rekreacja, kontakty społeczne i wypoczynek. Park Krakowski jest miejscem wypoczynku i kontaktów społecznych. Planowana rewaloryzacja Parku przyczynić się ma do zwiększenia liczby osób odwiedzających to miejsce.Większość użytkownicy zabytkowych parków miejskich Krakowa mieszka na terenach przyległych do nich. Dostępność parku jest uzależniona od sieci połączeń komunikacyjnych. Statystycznie większą aktywnością charakteryzują się kobiety, posiadają więcej czasu, a także sprawują częściej opiekę nad dziećmi.Według opinii mieszkańców Krakowa najładniejszymi zabytkowymi parkami miejskim są Park Jordana oraz Planty. Na ich wygląd wpłynęły prace wykonane w ramach realizacji projektów rewaloryzacji. Najmniej podobają się respondentom Park Bednarskiego i Park Krakowski. Oczekują one na rewaloryzację, ponieważ zieleń i infrastruktura w tych parków jest w złym. Dużym problemem są także częste ataki wandalizmu oraz zbyt mało środków pieniężnych przeznaczonych na pielęgnację zieleni miejskiej. Władze powinny zaplanować nie tylko rewaloryzację parków ale także zaplanować sposób pielęgnowania zieleni. Dużo trudniej bowiem jest utrzymać obiekt na odpowiednim poziomie czystości i estetyki.
The City of Cracow does not have a coherent system of green areas, which are rather diffused in the urban space. In the past such system of city’s greenery existed, but has been spoiled through uncontrolled development of the city. Currently creation of the system of river parks is planed, through establishment of such parks alongside tributaries of the Vistula River. Historical city parks of Krakow are located within or near its center, what makes them easily accessible. There are 12 city parks with a historical background, but only 5 of them were inscribed into registry of monuments as city parks. These are: Planty Krakowskie, Jordan’s Park, Bednarski’s Park, Krakowski Park, Błonia Krakowskie. Others are connected with historical buildings, and were inscribed into registry as a part of the palace and park complexes. Furthermore, Ogrod Strzelecki was inscribed into this registry as well, but since its area has less than 2 hectares (one of the criteria for parks), it has not been covered in this thesis. Historical city parks have evolved from public city gardens of a geometrical and naturalistic composition. Jordan’s Park emerged from Jordanowski Garden, Krakowski Park from Krakowski Garden, Planty from City Garden Planty, Bednarski’s Park from “Ogród na Krzemionkach”. Only Błonia Krakowskie were named as a park recently. Historical city parks can be divided into two categories: smaller (i.e. district) parks, such as Bednarski’s Park, Krakowski’s Park, and bigger (i.e. central) parks, such as Planty, Błonia, Jordan’s Park. All of the abovementioned parks have significant historical and compositional advantages. Historical city parks serve several social and economical functions, i.e. touristic, recreational, and educational. In the past, parks discussed in this thesis, had more functions. Only Jordan’s Park and Planty have maintained their original roles. Such diminution of their functions results from reduction in their territories through establishment of new buildings (Krakowski Park), devastation during the war and the communist period (Bednarski’s Park), and changes in the law (elimination of the agricultural function of Błonia).Planty Krakowskie, Jordan’s Park, and Błonia Krakowskie serve recreational, resting, and touristic functions. Moreover, there serve also as a meeting place for the city’s inhabitants. Furthermore, Planty serve artistic and didactical, whereas Jordan’s Park educational, functions. At Błonia numerous events (including religious) are held. New functions can arise only with respect to the Bednarski’s Park and Krakowski Park. In the past, Bednarski’s Park served similar functions as Jordan’s Park. Therefore it may be assumed that the role of this park will be related with didactics, tourism, and sport. Currently it serves the functions of a typical district park, i.e. recreation, rest, and social contacts. Krakowski Park also is a place of rest and social contacts. The planned revalorization of this park should have an impact on the number of its visitors. Most of Krakow’s historical parks users live within a close proximity of them. Access to the park depends also a lot on the transportation network. Hence, most of their users walk to the park. Statistically, in the number of parks users, there are more women.In the opinion of Cracow's inhabitants the prettiest of the historical parks in this city are Jordan’s Park and Planty. The works made within their revalorization influenced their outlook. The least esthetic parks, in the opinion of their users, are Bednarski’s Park and Krakowski Park. They are awaiting revalorization, as their greenery and infrastructure is in poor condition.One of the biggest concerns regards vandalism and insufficient amount of money spent on the greenery maintenance.The city’s authorities should plan not only the revalorization of the parks, but also consider how to maintain the green areas, since it is much more difficult to control a decent level of aesthetics.
