Experiment and its consequences. "The Third Part of the Night" by Andrzej Żuławski

Praca Eksperyment i jego konsekwencje. ”Trzecia część nocy” Andrzeja Żuławskiego to próba zgłębienia fenomenu kina Andrzeja Żuławskiego, przejawiającego się na poziomie formy i treści jego polskich utworów, z uwzględnieniem kontekstu politycznego twórczości. Zasadnicza część analizy koncentruje się wokół debiutu reżysera – Trzeciej części nocy (1971) –, stanowiącej zapowiedź charakterystycznej dla reżysera problematyki narodowej oraz początek kontrowersyjnych poszukiwań formalnych artysty.Kluczem do interpretacji formy filmowej jest perspektywa surrealizmu. Sztuka awangardowa określona jako światopogląd daje tu rozległe możliwości interpretacyjne prowokacyjnego charakteru filmów Żuławskiego. Jest to historia pewnego filmowego eksperymentu i poszukiwania miejsca dla własnej sztuki oraz wyrażenia swojego światopoglądu, nieprzystającego do sztywnych ram ideologicznych i norm kultury panstwa totalitarnego.

The paper Experiment and its consequences. "The Third Part of the Night" by Andrzej Żuławski is an attempt of mastering of Andrzej Żuławski movies phenomena. A Phenomena manifesting in form and content of his compositions, including a political context of his work. The core part of analysis concerns the debut of this director - The third part of the night (1971) - being a prelude of his specific national interesting and a beginning of seeking of controversial artistic forms.The key for interpretation of this movie form is a surrealism perspective. The avant-garde, described as an philosophy, creates here many ways of interpretation of Żuławski`s provoking art. It is a history of movie experiment, a history of looking for a place for his own artistic work and demonstrating his life philosophy, which doesn`t fit the ideological frames and standards of totalitarian state.