Aim: The overall aim of the study was to explore association between the occurrence of selected cardiovascular risk factors in population women and men at age 45-69 from Cracow and socioeconomic position in childhood, based on parents education. Methods: The data come from a cross-sectional, population based study HAPIEE. For the present study has been chosen a random sample of 1014 participants (505 men, 509 women) at age 45-69 years, living in four selected districts of Cracow. Data about socioeconomic position of parents have been collected through questionnaire about parent’s education. Information about selected cardiovascular risk factors have been obtained by questionnaire, measurement of blood pressure and anthropometric measurements. Association between selected cardiovascular risk factors and parent’s education has been examined by using test χ2. Then the above relationship has been examined after adjusting for confounders (sex, age, participant’s education) by using logistic regression analysis. Results: Obesity was significantly associated with lower socioeconomic position in childhood. The percentage of overweight was higher among those, whose mothers and fathers received lower level of education (32,7% and 32,3%,respectively, p<0,05). After adjusting for sex, the chance of obesity was 44% (OR=1,44; 95% CI: 1,02-2,03) in those whose father had a lower level of education and about 59% higher among those whose mother had a lower education (OR=1,59; 95%CI: 1,11-2,27). After adjusting for sex and age, related associated only with lower mother’s education (OR= 1,53; 95% CI: 1,07-2,2). After adjusting for all selected confounders (sex, age, participant’s education) related no associations between studied cardiovascular risk factors and socioeconomic position in childhood. Conclusions: The lower socioeconomic position increases the risk of obesity in adult life. Socioeconomic position in adulthood pertubs founds, causing a loss of statistical significance.
Cel pracy: Celem pracy było zbadanie, czy istnieje związek pomiędzy występowaniem wybranych czynników ryzyka chorób układu krążenia (ChUK) w populacji kobiet i mężczyzn w wieku 45-69 lat z Krakowa a pozycją społeczno-ekonomiczną w dzieciństwie, określoną poprzez wykształcenie rodziców. Metoda pracy: Dane pochodzą z badania przekrojowego HAPIEE. Do obecnej pracy losowo wybrano grupę 1014 osób (505 mężczyzn, 509 kobiet) w wieku 45-69 lat, zamieszkujących 4 wybrane dzielnice Krakowa. Dane na temat pozycji społeczno-ekonomicznej rodziców zebrano poprzez pytanie kwestionariusza dotyczące wykształcenia rodziców. Informacje na temat wybranych czynników ryzyka ChUK uzyskano poprzez pytania kwestionariusza, pomiary ciśnienia tętniczego krwi oraz pomiary antropometryczne. Zależność pomiędzy wybranymi czynnikami ryzyka a wykształceniem rodziców zbadano przy użyciu testu χ2. Następnie powyższą zależność zbadano po uwzględnieniu wpływu zmiennych zakłócających (wiek, płeć, wykształcenie badanych) przy użyciu analizy regresji logistycznej. Wyniki: Otyłość była istotnie związana z niższym SES w dzieciństwie. Odsetek otyłych był wyższy u osób, których matki i ojcowie uzyskali niższy poziom wykształcenia (odpowiednio 32,7% i 32,3%, p<0,05). Po uwzględnieniu wpływu płci, szansa otyłości była o 44% (OR=1,44; 95%CI: 1,02-2,03) wyższa u osób, których ojciec miał niższy poziom wykształcenia oraz o 59% wyższa u osób, których matka miała niższe wykształcenie. (OR=1,59; 95%CI: 1,11-2,27). Po uwzględnieniu wpływu płci i wieku wykazano związek tylko z niższym wykształceniem matki (OR=1,53; 95CI: 1,07-2,2). Po standaryzacji do wszystkich wybranych czynników zakłócających (płeć, wiek, wykształcenie badanych) nie wykazano zależności pomiędzy badanymi czynnikami ryzyka ChUK a SES w dzieciństwie.Wnioski: Niższa pozycja społeczno-ekonomiczna w dzieciństwie zwiększa ryzyko występowania otyłości w dorosłym życiu. Pozycja społeczno-ekonomiczna w dorosłym życiu zakłóca znalezione związki, powodując utratę istotności statystycznej.
