Analiza języka codziennego: podejście fenomenologiczne

The purpose of this study was to analyze everyday language. Everyday language is specifically distinguished from other language forms such as the language of science, professional language or local language. The main paradigm used in the thesis was phenomenological approach. A phenomenological approach gives an opportunity to study such specific objects. The work is concentrated on untypical forms of everyday language such as evaluations, understatements, small talk and euphemisms. Such elements destroy the logic of everyday language. In a purpose to present the language as systematic and structuralized three theories were used: the theory of speech acts by Austin and Searl, the theory of language games by Wittgenstein and communication theory of Habermas. The theoretical analysis method was applied. The result of such investigation is a presentation of the main differences and similarities between untypical language forms.The construction of the thesis is based on a classical three level structure. The first chapter is dedicated to theories and history of everyday language as an object of social studies. The second chapter refers to a phenomenological approach, presenting the main statements and elements of this theory. And finally the third part concerns the analysis of chosen untypical forms of everyday language according to the three language theories presented in chapter one.

Praca została poświęcona analizie języka codzienności. Głównym paradygmatem wykorzystanym do badań w pracy jest podejście fenomenologiczne. Analiza fenomenologiczna pozwala uchwycić specyfikę języka codzienności. W pracy zostały przeanalizowane nietypowe formy języka codziennego: wartościowanie, niedomówienie, small talk czyli pogaduszki i eufemizmy. Są to takie elementy, które zaburzając logikę języka codzienności. W związku z tym, zostały wybrane teorie językowe, w których język jest w pewien sposób uporządkowany i usystematyzowany. Analiza została przeprowadzona w oparciu o trzy teorie: teoria aktów mówienia Austina i Searla, teoria gier językowych Wittgensteina i teoria komunikacyjna Habermasa. Wynikiem analizy jest przedstawienie odmienności i podobieństw badanych nietypowych form językowych.Konstrukcja pracy badawczej oparta jest na trójczłonowej strukturze. Przyjęłam taki podział ze względu na to, iż kompozycja taka będzie bardziej przejrzysta i syntetyczna. Pierwszy rozdział mojego opracowania poświęcony został zagadnieniom teoretycznym i historycznym, które związane są z narodzinami i kształtowaniem się założeń o języku codziennym. W kolejnym rozdziale przedstawiłam paradygmat fenomenologiczny, jego główne zasady i potencjał badawczy. Uzasadniłam także dlaczego ten paradygmat jest odpowiednim w stosunku do wybranego przedmiotu i dlaczego jest w stanie pomóc w osiąganiu celu. Natomiast ostatnia część pracy została poświęcona analizie nietypowych form języka codziennego z perspektywy fenomenologii.