La literatura infantil y juvenil, aunque durante mucho tiempo subestimada por los investigadores y, como la literatura popular en general, considerada “indigna” de estudios profundos, va perdiendo el estigma de “literatura poco seria” y su posición marginal en las universidades. Cambia también la actitud en cuanto a la traducción de este género: los editores llegan a entender que los pequeños lectores merecen el mismo respeto y la misma cualidad que los adultos. Libros infantiles y juveniles se han convertido en retos interesantes, y los resultados de enfrentarse con ellos no siempre son buenos, a pesar de la aparente “facilidad” de esta literatura.En mi trabajo, he decidido investigar sólo dos aspectos de la traducción de la literatura infantil y juvenil: los nombres propios y los neologismos. Una definición tan precisa del problema me ha permitido analizarlo profundamente y llegar a conclusiones concretas, lo que no habría pasado si el objetivo hubiera sido más difuso. Como el material de mi estudio he escogido el primer libro de la saga “Harry Potter” (la traducción polaca y la traducción española peninsular), debido a dos razones: primero, el mundo mágico inventado por la autora es muy rico en neologismos y nombres propios, de modo que he podido construir un corpus copioso; segundo, la saga es un fenómeno literario de alcance mundial, por lo que la cualidad de traducciones afecta a millones de lectores y en este contexto las decisiones de los traductores parecen aún más interesantes. La memoria se compone de cinco capítulos. En el primero, defino el problema, es decir: las nociones de literatura infantil y juvenil, neologismo y nombre propio. En el segundo, presento el marco teórico relacionado con mi estudio: el estado de la cuestión y las teorías que me han ayudado en mi análisis. Luego se encuentra un capítulo dedicado a la obra estudiada, sus traducciones y la autora. En el capítulo número cuatro presento los resultados de mi análisis, organizados en dos partes: primero, la parte cuantitativa y segundo, la parte cualitativa. La última parte consiste en conclusiones que se han desprendido de mi análisis. El corpus entero que he utilizado en mi investigación se encuentra al final de la memoria en forma de apéndice.
Literatura dla dzieci i młodzieży, przez długi czas niedoceniana przez badaczy i, podobnie jak literatura popularna w ogóle, uważana za „niegodną” szczegółowych badań, powoli walczy ze stygmatem „literatury niezbyt poważnej” i swoją marginalną pozycją na uniwersytetach. Zmienia się także nastawienie do tłumaczenia tego gatunku: wydawcy zaczynają zdawać sobie sprawę, że mali czytelnicy zasługują na taki sam szacunek i taką samą jakość jak dorośli. Książki dla dzieci i młodzieży przeradzają się w ciekawe wyzwanie translatorskie, a zmierzenie się z tym wyzwaniem nie zawsze przynosi dobre rezultaty, pomimo pozornej „prostoty” tego gatunku.W mojej pracy zdecydowałam się zająć wyłącznie dwoma aspektami tłumaczenia literatury dla dzieci i młodzieży: nazwami własnymi i neologizmami. Tak precyzyjne nakreślenie problemu pozwoliło mi na jego szczegółowe zbadanie, a w konsekwencji na wysnucie konkretnych wniosków, co nie udałoby się gdyby temat był bardziej rozmyty. Jako przedmiot moich badań wybrałam pierwszą część sagi o Harrym Potterze (w wersji polskiej oraz hiszpańskiej-peninsularnej). Wybór ten podyktowany był dwiema rzeczami: po pierwsze, magiczny świat wykreowany przez autorkę jest bogaty w neologizmy i nazwy własne, co pozwoliło mi stworzyć obszerny korpus; po drugie, saga ta jest fenomenem literackim na skalę światową, przez co jakość tłumaczenia przekłada się na wrażenia milionów czytelników – w tym kontekście decyzje tłumaczy wydają się jeszcze bardziej interesujące.Praca składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym definiuję problem, czyli pojęcia kluczowe dla pracy: literatura dla dzieci i młodzieży, neologizm, nazwa własna. W drugim nakreślam tło teoretyczne dla moich rozważań – dotychczasowe badania dotyczące interesujących mnie kwestii oraz teorie które pomogły mi w mojej analizie. Dalej znajduje się rozdział poświęcony analizowanemu dziełu, jego tłumaczeniom i autorce. W rozdziale czwartym przedstawiam wyniki analizy, podzielone na dwie części: ilościową i jakościową. Ostatnia część zawiera podsumowania i wnioski, które wynikają z dokonanego przeze mnie badania. Korpus, z którego korzystałam, umieszczony jest na końcu pracy w formie załącznika.
Children's and young adults literature, although for a long time underestimated by scholars and, just like popular literature in general, considered “unworthy” of profound studies, is loosing its stigma of “not very serious literature” and its marginal position at universities. Also the approach towards translating this genre is changing: the editors are realising that little readers deserve the same respect and quality as the adults do. Children's and young adults books are becoming interesting challenges, and the results of facing them are not always good, despite the apparent “simplicity” of this literature.For this work, I decided to study only two aspects of translating children's and young adults literature: proper names and neologisms. Such a precise definition of the problem allowed me to analyse it profoundly and to draw clear conclusions; it wouldn't have been possible if the goal had been more vague. As the object of my investigation, I decided to choose the first part of the “Harry Potter” series (the Polish translation and the Spanish-peninsular one). There's two reasons for that: first, the magical world created by the author is very rich in neologisms and proper names, so that I could assemble an extensive corpus; second, the series is a worldwide phenomenon, which means that the quality of translation affects millions of readers – in this context, translators' decisions are even more interesting.The work consists of five chapters. In the first one, I define the problem, i.e. the notions of children's and young adults literature, neologism and proper name. In the second one, I present the theoretical background of my study: the state of the art and the theories that have helped me thoughout my analysis. Then, follows a chapter dedicated to the analysed book, its translations and the author. In chapter number four I provide the results of my analysis, organised in two parts: first, a quantitative one, and second, a qualitative one. The last part consists of conclusions of my investigation. The entire corpus I've used can be found at the end, as an appendix to the work.
