Contamination of Olkusz forest environment on the basis of heavy metal level in rodents tissues

In this paper the degree of pollution of the Olkusz forests from the content of heavy metals (Cd, Pb, Cu, Zn, Fe) in the tissues of rodents was assesed. This area is under the action of Mining-Metallurgical Plants „Bolesław”. In the autumn of 2012 on the Starczynowska Desert mice catches were performed. Data on the animal body weight, age were collected and the levels of elements in their liver, kidneys and blood were tested. In addition, they were divided into juveniles to adults to see if between the age groups there are differences in concentrations.Between young and old mice were not found differences in the contents of analyzed metals. The results were compared with data from the buffer zone of Tuchola Forest National Park (control area) and Ojcowski National Park. The greatest amount of toxic metals accumulated rodents from the Olkusz forests. Slightly smaller concentrations were showed in the organs and blood of animals from Ojcowski National Park. The levels of these elements in mice from the lagging of Tuchola Forest National Park were very low. Essential elements content (Cu, Zn, Fe) was generally more aligned though there were some differences.Moreover, concentrations of metals in the organs and blood of rodents caught in the Starczynowska Desert between 2004 and 2012 were compared. On their basis was exhibited that the concentrations of heavy metals, both toxic and essential, are maintained at a similar level. It has been also shown only decrease of lead content in the liver, kidneys and blood of mice caught in 2012 in the Olkusz forests.Based on the results it can be concluded that the investigated area is still contaminated compared to the control area and Ojcowski National Park.

W niniejszej pracy poddano ocenie stopień zanieczyszczenia środowiska lasów olkuskich na podstawie stężeń wybranych metali ciężkich (Cd, Pb, Cu, Zn, Fe) w tkankach gryzoni. Obszar ten znajduje się pod wpływem oddziaływania Zakładów Górniczo-Hutniczych „Bolesław”. Jesienią 2012 roku na terenie Pustyni Starczynowskiej przeprowadzono odłowy myszy. Zebrano dane na temat ciężaru ciała zwierząt, określono ich wiek i zbadano poziomy pierwiastków w ich wątrobach, nerkach i krwi. Ponadto podzielono je na osobniki młode i dorosłe, aby sprawdzić czy pomiędzy grupami wiekowymi występują różnice w koncentracjach.Pomiędzy młodymi i starymi osobnikami nie znaleziono różnic w stężeniach analizowanych metali. Otrzymane wyniki porównano z danymi pochodzącymi z otuliny Parku Narodowego Bory Tucholskie (teren kontrolny) oraz z Ojcowskiego Parku Narodowego. Największą ilość metali toksycznych (Cd, Pb) zakumulowały gryzonie z lasów olkuskich. Nieco mniejsze koncentracje wykazano w narządach i krwi zwierząt z Ojcowskiego Parku Narodowego. Poziomy tych pierwiastków u myszy z otuliny Parku Narodowego Bory Tucholskie były bardzo niskie. Zawartość metali fizjologicznych (Cu, Zn, Fe) była ogólnie bardziej wyrównana, choć różnice zdarzały się.Ponadto porównano stężenia metali w narządach i krwi gryzoni odłowionych na Pustyni Starczynowskiej w latach 2004-2012. Na ich podstawie stwierdzono, że koncentracje metali ciężkich, zarówno toksycznych jak i mikroelementów, utrzymują się na podobnym poziomie. Wykazano tylko spadek zawartości ołowiu w wątrobach, nerkach i krwi u myszy odłowionych w 2012 roku w lasach olkuskich.Na podstawie wyników można wywnioskować, że badany obszar jest nadal zanieczyszczony w porównaniu z terenem kontrolnym i Ojcowskim Parkiem Narodowym.