In the years 1775-1783 there was a war for the independence of the United States, otherwise known as the American Revolution. As a result of the war with the 13 British colonies emerged an independent federal state. The country had to be organized: to introduce a new system, to develop a system of government, separation of powers, resume and expand trade on an international scale, improve the economy and finance.All of these events followed the European press, including the Polish. In particular, much has been written about American matters in the issues of two popular in the late eighteenth century periodicals: Warsaw „Gazeta Warszawska” edited by Father Stefan Łuskina and Krakow monthly „Pamiętnik Historyczno-Polityczny” kept by the antagonist of Łuskina, Father Piotr Świtkowski.Aim of this study is to trace references to the events of the American Revolution in the period October 1782-June 1786 (the end of the war and the beginning of building a new state) published in the last two press titles. The work consists of five chapters. Chapter 1 is the story of the Polish press in the eighteenth century. It includes a brief description of the development of press forms from the typical transient newspapers to opinion and news magazines, with particular emphasis on „Gazeta…” and „Pamiętnik…”. Chapter 2 provides an overview of the source material, including information about the editors of both journals, their inspiration, sources and way of describing events. There is also a general description of the two newspapers, what a format they had, what issues raised in them. In chapter 3 presented the sequence of the American Revolution to the third quarter of 1782, based on the selected literature available. Chapter 4, the most comprehensive, is a continuation of the description of events in the United States on the basis of news published in „Gazeta…” and „Pamiętnik…”. The editors of both newspapers have written on the withdrawal of British troops from America, the peace negotiations, to honor American military commanders, then the establishment of embassies in European countries, the signing of a peace treaty between the United States, England, France, the Netherlands and Spain. After signing the peace the young state took affairs: Congress works on a common constitution for all the provinces, repayment of war debts, the development of industry and economy, and establishing business contacts. Not everything could be carried out without problems – among the representatives of the government and among ordinary citizens appeared disagreements, rebellions, riots occurred. But slowly the Americans learned to live on their own, independent country. In conclusion, compared to how the events in the United States were described by both journalists Świtkowski and Łuskina.
W latach 1775-83 trwała wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych, inaczej zwana rewolucją amerykańską. W wyniku tej wojny z 13 brytyjskich kolonii powstało niepodległe federacyjne państwo. Państwo to musiało się zorganizować: wprowadzić nowy ustrój, opracować system rządów, podział władz, wznowić i rozwinąć handel na skalę międzynarodową, usprawnić gospodarkę i finanse. Wszystkie te wydarzenia na bieżąco śledziła prasa europejska, w tym i polska. Szczególnie dużo pisano na temat spraw amerykańskich w dwóch popularnych pod koniec XVIII wieku periodykach: warszawskim „Gazeta Warszawska” pod redakcją księdza Stefana Łuskiny i krakowskim miesięczniku „Pamiętnik Historyczno-Polityczny” prowadzonym przez antagonistę Łuskiny, księdza Piotra Świtkowskiego. Celem pracy jest prześledzenie wzmianek o wydarzeniach rewolucji amerykańskiej w okresie październik 1782-czerwiec 1786 (czyli końcu działań wojennych i początkach budowania nowego państwa) opublikowanych w dwóch powyższych tytułach prasowych. Praca składa się z pięciu rozdziałów. Rozdział 1. to historia polskiej prasy w XVIII w. Obejmuje on krótki opis rozwoju form prasowych od gazet ulotnych po typowe periodyki informacyjne i opiniotwórcze, ze szczególnym uwzględnieniem „Gazety…” i „Pamiętnika”. Rozdział 2. zawiera omówienie materiału źródłowego, w tym informacje na temat redaktorów obu czasopism, ich inspiracji, źródeł, sposobu przedstawiania wydarzeń. Znajduje się w nim także ogólny opis obu gazet: jaki miały format, jakie problemy w nich poruszano. W rozdziale 3. przedstawiono przebieg rewolucji amerykańskiej do trzeciej ćwierci 1782 r. na podstawie wybranej dostępnej literatury. Rozdział 4., najobszerniejszy, stanowi kontynuację opisu wydarzeń w Stanach Zjednoczonych na podstawie wiadomości zamieszczanych w „Gazecie…” i „Pamiętniku…”. Redaktorzy obu gazet pisali m.in. o wycofywaniu się wojsk brytyjskich z Ameryki, o negocjacjach pokojowych, o uhonorowaniu dowodzących wojskami amerykańskimi, następnie o ustanowieniu poselstw w państwach europejskich, o podpisaniu traktatu pokojowego między Stanami Zjednoczonymi, Anglią, Francją, Holandią i Hiszpanią. Po podpisaniu pokoju młode państwo zajęło się sprawami wewnętrznymi: pracami kongresu nad wspólną dla wszystkich prowincji konstytucją, spłacaniem długów wojennych, rozwojem przemysłu i gospodarki oraz nawiązywaniem kontaktów handlowych. Nie wszystko udało się przeprowadzić bez problemów – wśród przedstawicieli rządu, jak i wśród zwykłych obywateli pojawiały się różnice zdań, bunty, dochodziło do rozruchów. Ale powoli Amerykanie uczyli się żyć we własnym, niepodległym kraju. W zakończeniu porównano sposoby przedstawienia wydarzeń w Stanach Zjednoczonych przez obu dziennikarzy: Łuskinę i Świtkowskiego.
