Polityka bezpieczeństwa energetycznego Turkmenistanu w latach 1991-2015

Apart from oil-rich Kazakhstan, Turkmenistan is the most important state in Central Asia. Turkmenistan's fundamental assets are the rich deposits of gas and oil located on its territory. Turkmenistan holds the world's fourth largest natural gas reserves. At present, Turkmenistan is Central Asia's largest exporter and producer of gas. The main purpose of the work was to collect information about the development of the energy sector of Turkemistan in 1991-2015 as well as anlyse the factors affecting the energy security of the country. Hypothesis which was checked in the process of the work is as follows: whether and in what way historical relations, the internal situation of the country and external conditions affected the development of the energy sector and energy security of Turkmenistan.The work consists of three chapters. In the first one the Turkmenistan’s transformation after the collapse of the USSR is described. The internal and foreign policy of the first independent Turkmenistan President Saparmurad Niyazov is covered as well. The analysis of the influence of the internal situation and external conditions on the development of the sector gas-oil and on the national energy security was also conducted.In the second chapter an internal and foreign policy of the second President of Turkmenistan Gurbanguly Berdymukhammedov is mentioned. The way the change of the President’s administration influenced the development of Turkmenistan’s gas, oil sector as well as energy security is also described.The third chapter of the work is the conclusion of the factors which influenced the development of the energy security in Turkmenistan in 1991-2015. The impact of the two presidents, Gurbanguly Berdymukhammedov and Saparmurad Niyazov, on the development of energy sector is also covered.

Obok zasobnego w ropę Kazachstanu, najważniejszym krajem w regionie Azji Centralnej jest Turkmenistan. W Turkmenistanie znajdują się zasobne złoża gazu ziemnego i ropy naftowej. Turkmenistan zajmuje czwarte miejsce na świecie pod względem wielkości rezerw gazu. Ponadto państwo to jest obecnie największym eksporterem i producentem gazu w Azji Centralnej.Celem pracy było zgromadzenie informacji na temat rozwoju sektora energetycznego Turkmenistanu w latach 1991-2015 oraz analiza czynników wpływających na bezpieczeństwo energetyczne tego kraju. Hipoteza, którą zmierzano sprawdzić w toku pracy brzmi następująco: czy i w jaki sposób zależności historyczne, sytuacja wewnętrzna kraju oraz uwarunkowania zewnętrzne wpłynęły na rozwój najważniejszego sektora – energetyki oraz na bezpieczeństwo energetyczne Turkmenistanu?Niniejsza praca składa się z trzech rozdziałów. W rozdziale pierwszym opisano proces transformacji Turkmenistanu po rozpadzie ZSRR oraz politykę wewnętrzną i zagraniczną pierwszego prezydenta niepodległego Turkmenistanu Saparmurata Nijazowa. Dokonano również analizy wpływu sytuacji wewnętrznej oraz uwarunkowań zewnętrznych na rozwój sektora gazowo-naftowego oraz na bezpieczeństwo energetyczne kraju.W drugim rozdziale opisano politykę wewnętrzną oraz zagraniczną drugiego prezydenta Turkmenistanu Gurbanguły Berdymuchammedowa. Dokonano także analizy wpływu zmiany na urzędzie prezydenta na rozwój sektora gazowo-naftowego oraz na bezpieczeństwo energetyczne Turkmenistanu. Ponadto przeanalizowano współpracę Turkmenistanu w sektorze energetycznym z różnymi państwami oraz wpływ kontaktów międzynarodowych na bezpieczeństwo energetyczne kraju.Rozdział trzeci zawiera syntetyczne podsumowanie czynników, które wpłynęły na rozwój sektora energetycznego Turkmenistanu w latach 1991-2015. Porównano także rolę prezydentów Saparmurata Nijazowa i Gurbanguły Berdymuchammedowa w kształtowaniu bezpieczeństwa energetycznego tego kraju.