‘Słaba’ kobieta u władzy w tragediach Williama Szekspira.

Niniejsza praca analizuje sposób przedstawienia głównych postaci żeńskich w czterech tragediach autorstwa Williama Szekspira: Królu Henryku VI, Hamlecie, Makbecie oraz Koriolanie. Jej przedmiotem jest sposób, w jaki dramaturg podchodzi do kwestii kobiecej władzy na podstawie charakterystyk Małgorzaty Andegaweńskiej, Gertrudy, Lady Makbet oraz Wolumnii. W oparciu o zachowanie bohaterek zarówno w sferze prywatnej, jak i publicznej, staram się dowieść kluczowej roli, jaką w życiu tych kobiet odgrywają relacje z ich synami oraz mężami. W celu udowodnienia prawdziwości powyższej tezy zostają zastosowane dwie teorie: feministyczna oraz – w mniejszym stopniu – psychoanalityczna. W ramach analizy przedstawiony jest również szeroko rozumiany kontekst historyczny, opisujący zarówno status kobiet w epoce renesansu, jak i specyfikę rządów Elżbiety I. W pracy rozważam szereg motywów pojawiających się w omawianych tragediach. Należą do nich między innymi: uwypuklenie w bohaterkach cech męskich oraz przedstawienie ich zachowania jako niemoralnego bądź sprzecznego z naturą; sposób, w jaki wykorzystują one swoje zdolności oratorskie; a ponadto problematykę izolacji kobiet w patriarchalnym społeczeństwie. Jednym z aspektów analizy jest także wpływ emocjonalnej natury bohaterek na process podejmowania przez nie decyzji. Co więcej, w pracy tej skupiam się również na przedstawieniu konsekwencji, jakie niesie za sobą zarówno aktywne zaangażowanie polityczne kobiet, jak i ich pasywność.

The present thesis is a study of the major female characters in four Shakespearean tragedies: King Henry the Sixth, Hamlet, Macbeth and Coriolanus. It undertakes to analyse the portrayal of women’s power, focusing on their social status and the extent to which Margaret of Anjou, Gertrude, Lady Macbeth and Volumnia are allowed to exercise their authority both in the public and private spheres of their lives. Its purpose is to present the way the heroines’ positions have been shaped by the patriarchal tradition, and to examine the importance of these women’s relationships with their husbands and sons. The paper employs some of the basic concepts of the feminist literary criticism, as well as touches upon psychoanalytical theories explaining the motifs behind the characters’ conduct. Another aspect explored in the present thesis is the historical approach, which provides the reader with some insight into the Renaissance ideas of queenship and womanhood. The paper discusses various themes common for the tragedies in question: the masculinisation and denaturalisation of Shakespearean women, their rhetorical agency, and the recurring isolation of the heroines. It also tackles the subject of the advantages and limitations of the characters’ sensuality, and the ways in which their emotional nature influences the process of decision-making. Finally, it analyses female authority as a power behind the throne, and the role political activity – or the lack of it – plays in the heroines’ personal tragedies.