Wstęp: Atopowe zapalenie skóry jest spostrzegane jako często występująca choroba. W chorobie tej zaleca się używanie specjalnych produktów do pielęgnacji skóry, które powinny w mniejszym stopniu narażać użytkownika na działanie uczulające lub drażniące.Cel: Analiza deklarowanego składu kosmetyków i wyrobów medycznych do pielęgnacji skóry atopowej pod kątem występowania składników o znanym potencjale uczulającym i drażniącym.Materiał i metody: Analizie poddano składy 150 preparatów kosmetycznych i wyrobów medycznych dostępnych w aptekach, drogeriach i sklepach wielkopowierzchniowych w Krakowie i Częstochowie w okresie od grudnia 2016 r. do czerwca 2017 r. Analizowano produkty do pielęgnacji skóry przeznaczonych zgodnie z deklaracją producentów do pielęgnacji „skóry atopowej”, „atopowego zapalenia skóry”, „atopii”, „cery atopowej”, „atopic sensitive skin”, „skin prone to atopic- dermatitis”, „atopic skin” oraz „skin with atopic tendency”. Produkty zostały podzielone na 3 grupy: kosmetyki, których nazwa lub opis zawierały pełną nazwę jednostki chorobowej „atopowe zapalenie skóry” (AZS), kosmetyki w których nazwie lub opisie pojawiało sie pojęcie atopia „kosmetyki na atopię”, oraz wyroby medyczne do pielęgnacji skóry, które zawierały pełną nazwę lub opis jednostki chorobowej „atopowe zapalenie skóry”(AZS). Podział wynikał z umieszczonego na opakowaniach przeznaczenia przez producentów. Spośród wszystkich przeanalizowanych produktów grupa 7 wyrobów medycznych do pielęgnacji skóry i 13 preparatów kosmetycznych na etykiecie miała umieszczoną pełną nazwę zdefiniowanej jednostki chorobowej „atopowe zapalenie skóry” lub „skin prone to atopic- dermatitis”, produkty te oznaczono w pracy jako wyroby medyczne i kosmetyki na AZS. Grupę pozostałych 130 prepartów kosmetycznych z bardziej ogólnymi określeniami na etykietach: „skóra atopowa”, „atopia”, „cera atopowa”, „atopic sensitive skin”, „atopic skin” oraz „skin with atopic tendency” oznaczono w pracy jako kosmetyki na atopię. W celu łatwiejszego rozróżnienia zawartego w pracy podziału grup analizowanych produktów wprowadzono skróty: kosmetyki na AZS (KNAZS), kosmetyki na atopię (KNA), wyroby medyczne na AZS (WMNAZS). Składy udokumentowano fotograficznie i przeanalizowano za pomocą bazy CosIng oraz Dyrektywy Europejskiej. Analiza miała na celu wykaz substancji „problematycznych” czyli potencjalnie uczulających, oraz drażniących.Wyniki: Analizowane produkty zawierały łącznie 531 różnych substancji z czego 44 zakwalifikowano jako składniki problematyczne (konserwanty, substancje zapachowe, filtry słoneczne i barwniki). Składnikami najczęściej występującymi w KNA były woda 113 (87%) i gliceryna 101 (78%), w KNAZS woda 12 (92%) i gliceryna 11 ( 85%) z kolei w WMNAZS fenoksyetanol 6 (86%), gliceryna i ciekła parafina 5 (71%). Spośród składników „problematycznych” we wszystkich 3 grupach najczęściej występował konserwant- fenoksyetanol, odpowiednio: 43 (33%), 5 (38%), 6 (86%) . Zarówno w KNAZS jak i w KNA, składnikami potencjalnie problematycznymi były: mieszaniny o nieznanym składzie pod kryptonimem”parfum” lub „fragrance”, oraz filtry słoneczne bemotrizinol i ditlenek tytanu, które są dopuszczone do stosowania w kosmetykach z ograniczeniami. Informacja o dopuszczalnych stężeniach znajduje się w Europejskiej Dyrektywie Kosmetycznej załącznik III. Wniosek: Jeden spośród pięciu kosmetyków z przeznaczeniem do „ skóry atopowej” lub „atopowego zapalenia skóry” jest wolny od substancji potencjalnie drażniących lub uczulających.
Summary: Introduction: Atopic dermatitis is perceived as a common disease. In this disease it is recommended to use special skin care products which should lessen the user's exposure to sensitizing or irritating.Purpose: Analysis of the declared composition of cosmetics and medical devices for the care of atopic skin for the presence of ingredients with known sensitizing and irritant potential.Material and methods: 150 cosmetic preparations and medical devices available in pharmacies, drugstores and large-scale stores in Krakow and Czestochowa were analyzed in the period from December 2016 to June 2017. The skin care products according to the manufacturer's declaration of care were analyzed for “Atopic dermatitis”, “Atopic dermatitis”, “Atopic skin”, “Atopic sensitive skin”, “Skin prone to atopic dermatitis” and “Skin with atopic tendency”. Products were divided into 3 groups: cosmetics whose name or description contained the full name of the disease "atopic dermatitis" (AZS), cosmetics in which the name or description appeared atopia "atopic cosmetics", and medical skin care products, which contained the full name or description of the disease "atopic dermatitis" (AZS).The division was the result of the destination of this products, all needed informations about it was perched on packaging. Of all the analyzed products, 7 skin care medical products and 13 cosmetic labeling products had a fully-defined "atopic dermatitis" or "skin prone to atopic dermatitis". In this work all products was defined into medical devices and cosmetics for AZS. The remaining 130 cosmetic preparations with more general terms on the labels, such as "atopic skin", "atopic", "atopic sensitive skin", and "skin with atopic tendency" were identified as atopic cosmetics . In order to simplify the division of the groups of analyzed products in the work, abbreviations were introduced: AZS cosmetics, KNA cosmetics, WMNAZS medical devices. Compositions were documented and analyzed using the CosIng database and the European Directive. The analysis was aimed at listing "problematic" substances, in other words potentially allergic and irritating substances.Results: The analyzed products contained a total of 531 different substances, 44 of which were classified as problematic (preservatives, fragrances, sunscreens and dyes). The most common ingredients in KNA were water 113 (87%) and glycerin 101 (78%), KNAZS water 12 (92%) and glycerin 11 (85%), followed by WMNAZS phenoxyethanol 6 (86%), glycerol and liquid paraffin 5 (71%). Of the "problematic" components in all 3 groups, preservative phenoxyethanol was most commonly found: 43 (33%), 5 (38%), 6 (86%). Both in KNAZS and in KNA, the potentially problematic components were mixtures of unknown composition called "parfum" or "fragrance" and sunscreens bentotrizinol and titanium dioxide, which are approved for use in restricted cosmetics. Information on permitted concentrations can be found in the European Cosmetic Directive Annex III.Conclusion: Of the one in five products for "atopic skin" or "atopic dermatitis" is free from potentially irritating or sensitizing substances.
