Educational work with socially excluded girls : in terms of the Blessed Maria Karłowska (1865-1935)

W niniejszym tekście zaprezentowana została koncepcja wychowania opracowana przez bł. Marię Karłowską (1865-1935). Ta założycielka Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej całe swoje życie pracowała z osobami wykluczonymi społecznie, zwłaszcza z dziewczętami i młodymi kobietami prostytuującymi się. Zakładała dla nich placówki opiekuńczo-wychowawcze, w których wraz ze współpracownikami, pomagała przezwyciężać ich kryzysy życiowe. W systemie wychowawczym wprowadzonym przez Karłowską można wyróżnić kilka istotnych założeń. Przede wszystkim ważny był rozwój społeczny i moralny wychowanek. Duży nacisk kładziono na naukę zawodu oraz pracę. Priorytetowe było też wychowanie do wolności, samodzielności i obywatelskości, które odbywało się w duchu pedagogiki dialogu i miłości. Wychowawcy musieli wykazać się cierpliwością i wyrozumiałością, pracować na zasobach podopiecznych, a także prowadzić profilaktykę zachowań ryzykownych. Mimo upływu czasu koncepcja ta nie straciła na znaczeniu, gdyż opiera się na uniwersalnych wartościach, fundamentalnych w pracy wychowawczej z młodzieżą zagrożoną wykluczeniem społecznym.

This text presents the concept of education developed by Blessed Maria Karłowska (18651935). The foundress of the Congregation of the Shepherds of Divine Providence worked all her life with socially excluded people, especially girls and young women who were prostitutes. She established care and educational centers for them, where, together with her colleagues, she helped them to overcome their life crises. Several important assumptions can be distinguished in the educational system introduced by Karłowska. First of all, the social and moral development of the pupil was important. Much emphasis was placed on apprenticeship and work. Education to freedom, independence, and citizenship was also a priority, which was based on the assumptions of the pedagogy of dialogue and love. The educators had to show patience and understanding, work on the resources of the charges, and also prevent risky behaviors. Despite the passage of time, this concept has not lost its importance as it is based on universal values that are fundamental in educational work with young people at risk of social exclusion.