Financial compensation for non-material damage for family members of injured party

Tematem niniejszej pracy jest instytucja zadośćuczynienia pieniężnego dla członków rodziny osoby poszkodowanej w kontekście nowelizacji Kodeksu cywilnego z dnia 24 czerwca 2021 r. W założeniu ustawodawcy zmiana ta miała przerwać toczący się w doktrynie i orzecznictwie spór, którego eskalacja nastąpiła po wydaniu uchwały Sądu Najwyższego przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych (I NSNZP 2/19), o istnienie właściwej podstawy normatywnej do kompensacji krzywdy członków rodziny osoby poszkodowanej dotkniętej ciężkim i trwałym uszczerbkiem na zdrowiu lub rozstrojem zdrowia. W oparciu o formalno-dogmatyczną (pomocniczo także historyczną i prawnoporównawczą) metodę badawczą podjęto próbę określania granic kompensacji odszkodowawczej i ich znaczenia m.in. w kontekście funkcji odpowiedzialności cywilnej. Osobną uwagę poświęcono problematyce konstruowania przedmiotu ochrony cywilnoprawnej w postaci więzi rodzinnej. Nie zgodzono się z dominującą linią orzeczniczą i wskazano, że uznanie więzi rodzinnej za dobro osobiste sprzeczne jest z istotą tej instytucji. Przeprowadzając analizę art. 446(2) k.c. od strony dogmatycznoprawnej oraz praktycznej, wyrażono zdanie, że nowy przepis pogłębia negatywne, z punktu widzenia prawa odszkodowawczego oraz konstytucyjnego, zjawisko niepewności prawa.

The subject of the thesis is the financial compensation for non-material damage for the family members of the injured party in the context of the amendment to the Polish Civil Code law of June 24, 2021. According to the legislator's assumption, this change was supposed to discontinue a dispute in the doctrine and jurisprudence. Based on the formal and dogmatic (in addition also historical and legal comparative) research method, an attempt was made to define the limits of compensation and their importance, among others in the context of the civil liability function. Separate attention was devoted to the issues constructing the subject of civil law protection in the form of a family bond. It was not agreed to the dominant line of jurisprudence and indicated that recognizing the family ties as a personal right is contrary to the essence of this institution. By analyzing art. 446(2) of the Polish Civil Code from dogmatic and practical side the opinion was expressed that the new regulation would deepen negative phenomenon of legal uncertainty from the point of view of compensation law and constitutional law.