Organic matter in the Dynów Marl Member (Menilite Formation) in the Skole Unit in the Polish Outer Carpathians on the example of the Tarnawka profile

Mając na uwadze niewystarczający stan petrologicznego rozpoznania materii organicznej w ogniwie margli z Dynowa, w pracy przeanalizowano skład maceralny materii organicznej oraz skład mineralny próbek pobranych z odsłonięcia formacji menilitowej w Tarnawce: ciemnobrązowych i brązowych mułowców, piaskowców, rogowców i margli, wykorzystując takie metody jak: XRD, obserwacje mikroskopowe w świetle przechodzącym, odbitym i niebieskim. Największym udziałem materii organicznej charakteryzują się ciemnobrązowe i brązowe mułowce i wyraźnie niższym margle, rogowce i piaskowce. Dominującym typem materii we wszystkich litofacjach jest materia pochodzenia morskiego, co wyraża się dominacją macerałów z grupy liptynitu. Dowiedziono, że skład maceralny materii organicznej jest zależny od litofacji, co oznacza, że dla każdej charakterystyczny jest unikatowy zestaw asocjacji macerałów. W przypadku ogniwa margli z Dynowa typową asocjacją jest liptodetrynit + lamalginit + witrodetrynit + inertodetrynit. W pracy porównano także 2 metody separacji materii organicznej z próbek margli – metodą tradycyjną z użyciem kwasów (HCl i HF) oraz metodą bezkwasową z zastosowaniem heksametafosforanu sodu, tym samym udowadniając niską skuteczność obu metod w kontekście obserwacji mikroskopowych i analiz materii organicznej z materiału, będącego produktem tych eksperymentów w porównaniu do obserwacji mikroskopowych materii organicznej z płytek cienkich w świetle odbitym i niebieskim.

Considering the insufficient state of knowledge on petrological recognition of organic matter in the Dynów Marl Member, the paper analyzes the maceral composition of organic matter and the mineral composition of samples collected from the exposure of the Menilite Formation in Tarnawka: dark brown and brown mudstones, sandstones, cherts and marls, using such methods as: XRD, transmitted, reflected and blue light microscopic observations. The largest share of organic matter is in dark brown and brown mudstones and clearly lower in marls, cherts and sandstones. The dominant type of organic matter in all lithofacies has marine origin, which is expressed by the dominance of the macerals of the liptinite group. It has been proven that the maceral composition of organic matter depends on lithofacies, which means that each has a unique set of macerals associations. In the Dynów Marl Member, a typical association is liptodetrinite + lamalginite + vitrodetrinite + inertodetrinite. The study also compared two methods of organic matter separation from marls samples – the traditional acid method (HCl, HF) and the acid-free method using sodium hexametaphosphate, thus proving the low effectiveness of both methods in the context of microscopic observations and analyzes of organic matter from the material being the product of these experiments, compared to microscopic observations of organic matter from thin sections in reflected and blue light.