Ponad granicami - zaburzenie osobowości z pogranicza w perspektywie autonomii relacyjnej

Niniejsza praca jest eksploracją wzajemnych powiązań pomiędzy zaburzeniem osobowości z pogranicza, a pojęciem autonomii relacyjnej. Zaburzenie osobowości z pogranicza jest diagnozą, z którą związane jest wiele kontrowersji, począwszy od jego historii, po rozstrzygane do dziś niejasności w obszarze kryteriów diagnostycznych. Jednocześnie, wśród osób, które taką diagnozę otrzymały, powszechne jest doświadczenie stygmatyzacji na wielu poziomach – zarówno w przestrzeni interpersonalnej, jak i w szerszym kontekście instytucjonalnym. Powszechnie wiadomo również, że kategoria diagnostyczna, jaką są zaburzenia osobowości, jest ściśle zależna od warunków zarówno społecznych, jak i kulturowych. Pojęcie autonomii relacyjnej zostało tu wykorzystane jako alternatywna rama do rozważań o wzajemnych powiązaniach diagnozy zaburzenia osobowości z pogranicza z szerszym kontekstem relacyjnym, obejmującym czynniki zarówno społeczne, jak i kulturowe. Takie rozważanie, wychodzące poza język psychopatologii, stawia nacisk na podmiotowość osób, które otrzymały diagnozę zaburzenia osobowości z pogranicza i może pomóc w rozumieniu ich subiektywnych przeżyć oraz potencjalnie wpłynąć na ograniczenie stygmatyzacji. Część empiryczna niniejszej pracy opiera się na badaniu przeprowadzonym z wykorzystaniem częściowo ustrukturyzowanych wywiadów pogłębionych. Celem wywiadów było przybliżenie subiektywnego przeżycia osób, które otrzymały diagnozę zaburzenia osobowości z pogranicza. Następnie, z wykorzystaniem Metody Wielostopniowej Analizy i Interpretacji Hermeneutycznej, uzyskany w badaniu materiał odniesiony został do teorii autonomii relacyjnej.

This study explores mutual relationships between borderline personality disorder and the concept of relational autonomy. Borderline personality disorder is a diagnosis which raises a lot of controversy, ranging from its history to the ambiguities surrounding its diagnostic criteria which are being resolved to this day. At the same time, among the people who received such a diagnosis, there is a common experience of stigmatization on many levels - both in the interpersonal space and in a broader institutional context. It is also well known that the diagnostic category of personality disorders is closely dependent on both social and cultural conditions.The concept of relational autonomy has been used here as an alternative framework for considering mutual relationships between the diagnosis of borderline personality disorder and the broader relational context, encompassing both social and cultural factors. Such considerations, going beyond the language of psychopathology, emphasize the subjectivity of people who have received a diagnosis of borderline personality disorder and may help in understanding their subjective experiences and potentially reduce the stigma.The empirical part of this work is based on a study conducted with the use of semi-structured in-depth interviews. The aim of the interviews was to present the subjective experience of people who received a diagnosis of borderline personality disorder. Finally, with the use of the Multistage Method of Hermeneutic Analysis and Interpretation, the material obtained in the study was considered in the context of relational autonomy theories.