Mechanizmy ochrony inwestorów w świetle rozporządzenia 2020/1503 oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom

Cel niniejszej pracy stanowi odpowiedź na pytanie, czy Unia Europejska stworzyła odpowiedni, spójny reżim ochrony inwestorów w odniesieniu do rynku finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, opartego na modelu inwestycyjnym oraz pożyczkowym. Należy przez to rozumieć nie tylko skuteczność wprowadzonych rozwiązań w zakresie zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony inwestorów, poprzez minimalizację ryzyk dotyczących tych podmiotów, ale także zachowanie proporcjonalności w nakładaniu obowiązków na dostawców usług finansowania społecznościowego, w kontekście umożliwienia dalszego rozwoju rynku crowdfundingu. W tym celu autor dokonuje analizy oraz oceny regulacji rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz mającej charakter subsydiarny do tego aktu ustawy z dnia z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. W ramach przeprowadzonych rozważań przedstawione zostają uwagi de lege lata oraz postulaty de lege ferenda. Rozdział pierwszy stanowi wprowadzenie do tematyki i przedstawia takie kwestie, jak pojęcie, historia i idea finansowania społecznościowego, główne ryzyka inwestorskie oraz motywy i cele dwóch wskazanych aktów prawnych. W rozdziale drugim omówione zostają bezpośrednie mechanizmy ochrony inwestorów tj. regulacje wprost nakierowane przez prawodawcę unijnego na ochronę inwestorów i zawarte w rozdziale IV rozporządzenia 2020/1503, oraz konstruujące uprawnienie po stronie inwestora względem dostawcy usług finansowania społecznościowego. Rozdział trzeci omawia regulacje skoncentrowane na zapewnieniu rękojmi należytego prowadzenia działalności przez dostawców usług finansowania społecznościowego i należące do rozwiązań z zakresu regulacji rynku, które określone zostają w ramach pracy jako pośrednie mechanizmy ochrony inwestorów. Czwarty rozdział stanowi podsumowanie przeprowadzonych rozważań.

The purpose of the thesis is to answer the question of whether the European Union has established an adequate, consistent investor protection regime for the crowdfunding market for business ventures, based on the equity and lending model. It should be understood as not only the effectiveness of the introduced measures in terms of ensuring an adequate level of investor protection, through the minimization of the risks affecting these actors but also the proportionality in the imposition of obligations on crowdfunding services providers, in the context of allowing the further development of the crowdfunding market. To this end, the author analyzes and evaluates the regulations of Regulation (EU) 2020/1503 of the European Parliament and of the Council of October 7, 2020, on European providers of crowdfunding services for business ventures and the subsidiary to this regulation Polish Act of July 7, 2022, on Crowdfunding for Business Ventures and Aid to Borrowers. Within the scope of the considerations carried out, de lege lata remarks and de lege ferenda postulates are presented. Chapter one provides an introduction to the subject matter and presents such issues as the notion, history and idea of crowdfunding, the main investor risks, and the motives and aims of the aforementioned two pieces of legislation. Chapter two discusses direct investor protection mechanisms, i.e. regulations specifically directed by the EU legislator to protect investors and included in Chapter four of Regulation 2020/1503, and constructing an entitlement or claim on the part of the investor against the crowdfunding provider. The third chapter discusses regulations focused on ensuring the guarantee of diligent conduct of crowdfunding services providers and belonging to market regulation solutions, which are referred to in the work as indirect investor protection mechanisms. Chapter four summarizes the considerations made.