Kooperatywy mieszkaniowe jako potencjalne narzędzie w zakresie zarządzania miastem

The purpose of this paper is to analyze the potential of using housing cooperatives as a tool to address the problems of Polish cities, based on a case study of selected housing cooperatives of cities in the Netherlands, Switzerland and Germany. The research strategy of the multiple case study consisted of various qualitative procedures, including expert interviews, analysis of the foundational data and interviews with residents of the Kalkbreite, Spreefeld and Wallisblock housing cooperatives. Housing cooperatives involve bottom-up, joint, organized work to build or renovate a building in which the group will live. They can be used by authorities (mainly local governments) to improve cities. In some such cases, cities offer support to residents' initiatives, and in others, they even initiate housing projects or finance parts of them. In Poland, housing cooperatives are a new phenomenon and there are a number of barriers limiting their development. These include little knowledge about housing cooperatives, a lack of dedicated financial services and products, and cultural obstacles, such as Poles' lack of experience in cooperation and co-decision-making. For faster development of housing cooperatives in Poland, it is necessary to integrate them into government and local government programs. However, the development of housing cooperatives will occur regardless of the involvement of local authorities in the process.

Celem niniejszej pracy jest analiza potencjału wykorzystania kooperatyw mieszkaniowych jako narzędzia do walki z problemami polskich miast, na podstawie studium przypadku wybranych kooperatyw mieszkaniowych miast Holandii, Szwajcarii i Niemiec. Na strategie badawczą wielokrotnego studium przypadku złożyły się różne procedury jakościowe, w tym: wywiady eksperckie, analiza danych zastanych oraz wywiady z mieszkańcami kooperatyw Kalkbreite, Spreefeld oraz Wallisblock. Kooperatywy mieszkaniowe polegają na oddolnej, wspólnej, zorganizowanej pracy w celu zbudowania lub wyremontowania budynku, w którym omawiana grupa zamieszka. Mogą być używane przez władze (głównie samorządowe) do polepszania sytuacji w miastach. W niektórych takich przypadkach miasta oferują wsparcie inicjatywom mieszkańców, a w innych wręcz inicjują projekty z zakresu oddolnego budownictwa mieszkaniowego, czy opłacają ich część. W Polsce kooperatywy mieszkaniowe są nowym zjawiskiem i istnieje szereg barier ograniczających ich rozwój. Należy do nich mała wiedza na temat kooperatywizmu mieszkaniowego, brak dedykowanych usług i produktów finansowych oraz przeszkody kulturowe, jak np. brak doświadczenia Polaków w współpracy i współdecydowaniu. Dla szybszego rozwoju kooperatywizmu mieszkaniowego w Polsce konieczne jest jego włączenie w programy rządowe i samorządowe. Rozwój kooperatyw mieszkaniowych nastąpi jednak bez względu na zaangażowanie włodarzy w ten proces.