"Dałeś" - "gubiłem" : o winie i melancholii w poezji Tadeusza Nowaka

The article is an interpretative text focusing on the poem Jak się przed tobą wytłumaczę [How Will I Explain Myself to You] from the 1956 volume Prorocy już odchodzą [The Prophets are Leaving Already]. The deliberations come directly from the text of the poem and focus on questions such as the reversal of the topos of the Prodigal Son, melancholy, "the traitor’s complex" (Stanisław Balbus’s term) as a generational and "class" experience, and last but not least, the relation of the poem to the whole volume and to later poetry of Tadeusz Nowak. On the formal level, some difficulties connected with the poem’s intended reader, which cause some imbalance of the lyrical form, are discussed, as well as the peculiar rhyme structure which allows the reader to “decipher” hidden key words.

Artykuł jest tekstem interpretacyjnym skupiającym się wokół wiersza Jak się przed tobą wytłumaczę z tomu Prorocy już odchodzą (1956). Rozważania wypływają bezpośrednio z tekstu utworu i ogniskują się wokół takich zagadnień, jak odwrócenie toposu syna marnotrawnego, melancholia, "kompleks zdrajcy" (określenie Stanisława Balbusa) jako doświadczenie pokoleniowo - "klasowe", wreszcie: wskazanie relacji wiersza do całego tomu oraz do późniejszej twórczości Tadeusza Nowaka. Na poziomie formalnym dyskutowane są komplikacje związane z adresatem, z których wynikają rozchwianie formy lirycznej, jak również specyficzny układ rymów. Dzięki niemu z wiersza można wydobyć "zaszyfrowane" słowa-klucze.