Mayoral rivals : experiences and chances of challengers in Polish municipal elections

Artykuł przedstawia wyniki badań nad pretendentami – kandydatami, którzy w wyborach samorządowych włodarzy byli głównymi przeciwnikami inkumbentów, czyli urzędujących wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, zabiegających o reelekcję. Pytanie o to, skąd się rekrutują i kiedy mają szansę na zwycięstwo, jest szczególnie ważne w kontekście dyskusji o dynamice wymiany lokalnych elit, o „zabetonowaniu” samorządowych scen politycznych i dopuszczalności równoczesnych startów w wyborach samorządowych. Na podstawie danych Państwowej Komisji Wyborczej prześledziliśmy ich wcześniejsze doświadczenia wyborcze – rodzaj urzędu, na który kandydowali i czy było to kandydowanie zakończone sukcesem. Na tej podstawie sprawdzaliśmy, czy wcześniejsze doświadczenia mają wpływ na szansę sukcesu w walce z urzędującym włodarzem. Sprawdzaliśmy również, w jaki sposób pretendenci korzystali dotychczas z możliwości, jakie dawały ordynacje wyborcze, dopuszczając jednoczesny start w równoległych wyborach (organu wykonawczego i rady). Ponieważ możliwości takie zostały ograniczone nowelizacją Kodeksu wyborczego przed wyborami w 2018 r., ten ostatni problem ma specyficzne znaczenie dla oceny możliwych efektów zmian legislacyjnych.

The article analyzes the political background of the principal electoral challengers of incumbent mayors and its impact upon their electoral chances. In addition, the manner how the challengers use a unique opportunity arising from the Polish electoral law to concurrently run for a mayor and for a municipal, county, or regional council seat, thereby effectively insuring themselves against an electoral loss, was investigated. The candidates were classified according to their previous electoral experience, affiliation (or lack thereof) to a national party, and the type of the municipality. Next three logistic models of the effects of those factors (as well as of the strength of the incumbent mayor) were put upon, respectively, the challengers' success rates, their decision to avail themselves of the electoral insurance by concurrently running for a council seat, and the type of the council seat sought (if any). It was concluded that the candidates who are incumbent council members do not enjoy a statistically significant advantage over the ones who are new to electoral politics, but repeat candidates do enjoy a significant disadvantage. It was also found that any kind of previous electoral experience correlates positively with the challenger availing himself of political insurance.