Miasto – użytkownicy przestrzeni publicznej – pomniki. Wzajemny dialog w sferze wyobraźni

Wypowiedzi dotyczące wartości materialnie nie istniejących muszą budzić podejrzenia, zwłaszcza gdy dotyczą krajobrazu kulturowego, który jest strukturą materialną. Jednak nasza wyobraźnia pozwala dostrzegać w krajobrazie zjawiska mające moc duchowego oddziaływania. Jest to często wykorzystywane przez twórców pomników, rzeźb, kompozycji przestrzennych. Rolą takich obiektów jest właśnie pobudzanie wyobraźni w sferze przeżycia. W przestrzeni publicznej miast powstają one jako celowe działania reżyserskie. Reżyseria przestrzeni może być podporządkowana celom estetycznym, politycznym, wspomaganiu tożsamości miasta czy tworzeniu narodowej jedności. Obiekty te są pożądanym społecznie dopełnieniem krajobrazu. Jednak przestrzeń publiczna miast wypełniana obiektami infrastruktury, reklamami, nieprzemyślanym decyzjami urbanistycznymi staje się niejednokrotnie niszcząca dla ich oddziaływania. Artykuł jest opisem czynników i sytuacji przestrzennych niszczących duchowe wartości pomników. Poligon badawczy to przestrzeń publiczna Warszawy.

---

Statement concerning values which do not exist in material sense must awake suspicions, especially when it concerns a cultural landscape which is a material structure. However our imagination allow us to perceive in this landscape phenomena a power of spiritual influence. It is often used by authors of monuments, sculptures or spatial compositions which are numerous in every cultural landscape. The role of this kind of objects is exactly to stimulate our imagination to act in the sphere of spiritual experience. In public space of many cities these objects are created as intentional directorial actions. Directory of a space can be subordinated to aesthetical and political objectives, supporting identity of a city or creating a sense of a national unity. These kinds of object are socially desired and important complement of landscape. However, city public space filled up with urban infrastructure, advertisements or thoughtless planning decisions in many cases starts to lose its subtle power of spiritual influence on people. Range of research is the public space of Warsaw.