Tytuł pozycji:
Polish experience from the operation of helicopters under harsh conditions
The result of operating the military helicopters in a dusty environment is a loss of performance and premature failures of gas paths of the engines. The efficient protection of the power plant against dust ingestion is tough, especially in the desert. The article summarises the experience accumulated while operating the military helicopters under harsh conditions in Poland and during foreign missions. There were characterised the types of conducted missions, operated helicopters, protection methods of engines and common failures. It was stated that the performance of TV3-117 engines and their particle separation systems was insufficient in the mountains and on the desert (Iraq and Afghanistan). The deterioration of gas paths resulted in the loss of helicopters’ performance and substantially contributed to the few aircraft incidents. The experience gained during foreign missions is used in training the crews and ground personnel and in the programmes of modernisation and renewal of the helicopter fleet.
Wynikiem użytkowania śmigłowców wojskowych w warunkach zapylenia jest zmniejszenie osiągów i przedwczesne uszkodzenia traktów gazowych silników. Skuteczna ochrona zespołu napędowego przed pyłem jest bardzo trudna, szczególnie w terenie pustynnym. W artykule zebrano doświadczenia z użytkowania śmigłowców wojskowych w trudnych warunkach w kraju i na misjach zagranicznych. Scharakteryzowano rodzaje wykonywanych misji, stosowane typy śmigłowców, metody ochrony silników i typowe uszkodzenia. Stwierdzono, że osiągi stosowanych silników rodziny TV3-117 i ich systemów odpylania były niewystarczające w warunkach górskich i pustynnych (misje w Iraku i Afganistanie). Deterioracja traktów gazowych silników spowodowała zmniejszenie osiągów śmigłowców i istotnie przyczyniła się do kilku incydentów lotniczych. Doświadczenia zdobyte w trakcie misji zagranicznych są wykorzystywane przy szkoleniu załóg i personelu technicznego oraz w programach modernizacji i wymiany floty śmigłowców.
Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).
