Kardiotoksyczności radioterapii lewej piersi. Użyteczność Deep Inspiration Brath Hold wspomaganego Surface Guided Radiation Therapy w redukcji ryzyka występowania powikłań sercowo-naczyniowych. Przegląd literatury

Rak piersi to jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów złośliwych u kobiet na świecie [1]. Według najnowszych standardów terapia pacjentek z tym rozpoznaniem wymaga multidyscyplinarnego podejścia i stosowania kilku metod leczenia. Jedną z nich jest radioterapia, która znacząco poprawia zarówno kontrolę miejscową, jak i całkowity czas przeżycia u większości pacjentek po operacji oszczędzającej czy mastektomii [2]. Bardzo często zarówno leczenie systemowe (antracykliny, trantuzumab), jak i sama radioterapia niosą ze sobą ryzyko wystąpienia różnych powikłań, a w tym powikłań sercowo-naczyniowych. Są na nie szczególnie narażone pacjentki z rozpoznanym rakiem piersi po stronie lewej, ze względu na potencjalną bliskość serca do objętości leczonej. Na możliwość występowania późnych powikłań sercowo-naczyniowych, które zwiększają śmiertelność związaną z uszkodzeniem serca, po raz pierwszy zwrócono uwagę w 1989 roku [3]. Nawet w przypadku niższych dawek radioterapii, które stosowane są w leczeniu pooperacyjnego raka piersi, powikłania pojawiają się po długim okresie latencji wynoszącym ok. 10 lat. Niestety bardzo trudno jest określić dawkę progową dla serca, poniżej której ryzyko występowania późnych powikłań nie występowałoby. Badania wykazały, że istnieje zależność liniowa pomiędzy średnią dawką, jaką otrzymuje serce, a zwiększoną częstotliwością bólu w klatce piersiowej, chorobą wieńcową i zawałem mięśnia sercowego, a kardiotoksyczność została uznana za jeden z głównych czynników odpowiedzialnych za skrócenie całkowitego czasu przeżycia zwłaszcza w przypadku, kiedy napromienianiu poddane są węzły chłonne gruczołu sutkowego i okołoobojczykowe.