Gospodarka biomasą na wsi - stan aktualny i perspektywy

Przedstawiono aktualny stan produkcji wybranych kierunków biomasy roślinnej. Oszacowano produkcję słomy możliwą do przeznaczenia na cele energetyczne w ujęciu przestrzennym. Przedstawiono produkcję i zużycie rzepaku w latach 1990-2004. Zużycie krajowe rzepaku wskazuje na bilansowanie się produkcji i potrzeb. Nie występują nadwyżki nasion rzepaku, które można przeznaczyć na cele produkcji biopaliw. Przedstawiono przestrzenne rozmieszczenie powierzchni ugorów i odłogów, mogą one być wykorzystane na produkcje biomasy. Przygotowanie ziemi odłogowanej do uprawy np. pod nasadzenia wierzby energetycznej związane jest z kosztem około 415-1792,90 zł/ha. Tylko w warunkach właściwej uprawy można osiągnąć zakładany plon roślin energetycznych, tj np. około 14 t s.m./ha. Roczna produktywność jednej karpy wieloletniej wierzby uprawianej na cele energetyczne wynosi około 1 kg s. m. Wykorzystanie biomasy na cele gospodarcze wymaga wykonania szeregu czynności w sekwencji czasowo przestrzennej. Biomasa zawierać może do około 50% wilgoci i z tego powodu niezmiernie ważne jest stworzenie systemu jej przygotowania do energetycznego wykorzystania. Zakładając, że wartość opałowa 1 kg węgla kamiennego wynosi 25,0 MJ, zaś 1 kg biomasy z traw 15,0 MJ, przy plonie suchej masy traw na poziomie 5 t/ha można uzyskać ekwiwalent zakupu 3 t węgla kamiennego. Rozwój obszarów wiejskich może się odbywać przez tworzenie lokalnych rynków biomasy.

---

The situation in plant biomass production was analysed. Production of the straw to be utilized for energy purposes was estimated in spatial aspect. Analysis of the rape production and consumption on national scale within the years 1990-2004 showed that the production was balanced with the demands . No surplus of the rape seeds was available to be used for bio fuel production. Spatial distribution of the fallow grounds was presented with an idea of their appropriation for biomass production. Preparation of the fallow land to planting e.g. the willow for energy costs as much as 415 -1792.90 PLN/ha. Assumed yielding of energetic crops about 14 t dry matter (d. m.) per ha may be obtained at proper soil tillage and plant cultivation. Annual productivity of one willow shrub cultivated for energy reaches about 1 kg d. m. Using of biomass for economic purposes requires a series of operations to be completed in time - spatial sequence. The moisture content of biomass may be as high as 50%, thus a system of its preparation to energetic use must be developed. Assuming the heating value of 1 kg stone coal 25.0 MJ and that of 1 kg grass biomass equal 15.0 M J, at yielding 5 t/ha grass d. m. the equivalent of 3 t stone coal may be obtained. Arising of local markets for biomass may be a developing factor for rural areas.