Tytuł pozycji:
Detrital zircon geochronology and provenance of the Proterozoic quartz-rich metasediments of the Mazowsze domain: source areas and regional correlation
Drilling at Mońki IG 2 and Zabiele IG 1 in the Mazowsze domain has intersected mature quartz-rich metasedimentary rocks belonging to the basement of NE Poland, described so far as a Biebrza complex. The geochemical composition of these rocks is charac¬teristic of a passive margin. The subarkose–quartz arenite underwent low-T metamorphism, but preserved textures typical for the fluvial sediments. The detrital material in range 1.68–2.11 Ga was provided from surrounding late Paleoproterozoic margins of the Fennoscandia and Sarmatia. The maximum depositional age probably did not exceed 1.6 Ga. A previously suggested correlation with Mesoproterozoic molasse-type deposits of the Jotnian formation has not been confirmed. It seems more likely that the sediments formed after Fennoscandia-Sarmatia collision (i.e. termination of Svecofennian orogeny) but before denudation of the Mesoproterozoic Mazury AMCG intrusions.
W otworach wiertniczych Mońki IG 2 i Zabiele IG 1 na obszarze domeny mazowieckiej rozpoznano dojrzałe, bogate w kwarc skały metaosadowe. Należą one do podłoża krystalicznego północno-wschodniej Polski i były opisywane dotychczas jako kompleks biebrzański. Skład geochemiczny tych skał jest charakterystyczny dla krawędzi pasywnej. Skały sklasyfikowane jako arenity kwarcowe i subarkozy uległy metamorfizmowi niskotemperaturowemu, zachowując jednak struktury typowe dla osadów rzecznych. Materiał detrytyczny o wieku 1,68–2,11 mld lat pochodził z erozji paleoproterozoicznych skał na krawędziach Fennoskandii i Sarmacji. Maksymalny wiek depozycji materiału okruchowego prawdopodobnie nie przekraczał 1,6 mld lat. Sugerowana wcześniej korelacja z osadami molasowymi mezoproterozoicznej formacji jotnickiej nie została potwierdzona. Bardziej prawdopodobne wydaje się, że osady powstały po kolizji Fennoskandii z Sarmacją (wygasanie orogenezy swekofeńskiej), a przed denudacją mezoproterozoicznych intruzji AMCG obszaru Mazur.
Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).
