Monitorowanie produkcji i kontrola jakości stopów odlewniczych za pomocą programów komputerowych

Przedstawiono możliwości monitorowania produkcji i kontroli jakości stopów odlewniczych za pomocą autorskich programów komputerowych. Zostały one opracowane dla stopów żelaza, miedzi i aluminium. W systemie komputerowym wykorzystano metodą analizy termicznej i derywacyjnej (ATD). Przedstawiono reprezentatywne krzywe ATD i mikrostrukturę różnych gatunków staliwa, żeliwa, brązu aluminiowo-niklowo-żelazowego i siluminu wieloskładnikowego. Pomiędzy ich charakterystycznymi wielkościami a składem chemicznym i właściwościami mechanicznymi stopu występują określone zależności statystyczne. Przykładowo podano j e dla żeliwa sferoidalnego gatunku EN-GJS-400-15. Stanowią one podstawę budowy algorytmu autorskich programów komputerowych monitorowania i kontroli jakości stopów. Zaprezentowano schemat procesu kontroli stopów oraz przykładowe ekrany programu komputerowego kontroli żeliwa sferoidalnego. Programy komputerowe wdrożono w odlewniach staliwa, żeliwa i siłuminów w ramach realizacji projektów celowych.

---

In this paper fhe possibility of production monitoring and quality control of casting alloys with self-written computer programmes have been presented. They have been elaborated for ferrous, copper and aluminum alloys. In the computer system thermal derivative analysis (TDA) method have been used. In this paper representative TDA curves and microstructure of: cast steel, cast iron, aluminum-nickel-iron bronze and mulficomponent silumin have been shown. Among their characteristic volumes, chemical composition and mechanical properties of alloy there are statistic relationships. Exemplary relationships for EN-GJS-400-15 ductile cast iron have been given in this work. They are the basis of computer programmes algorithm of monitoring and quality control of alloys. In this paper the scheme of alloys control process and exemplary screen displays of computer programme of ductile cast iron control have been presented. Computer programmes have been implemented in cast iron, cast steel and silumin foundries during the realization of grants.