Impact of the use of sodium humate and ash-fly ash mixture in plant production on the content of metals in the soil and the plant

The effect of solid sodium humate and ash-fly ash mixture (AFAM) applied into soil solely, or concurrently, or in combination with NPK fertilizers, on the content of heavy metals in grain and straw of spring barley and in the soil have been investigated on Haplic Luvisol in the pot studies realized in vegetative cage placed on the territory of SAD in Nitra. Achieved results showed that by application of solid sodium humate into the soil the content of nine (Cd, Pb, Cr, Za, Cu, Co, Ni, Mn and Fe) out of eleven investigated heavy metals decreased in the straw of the spring barley in comparison with the unfertilized variant. The decreases were statistically significant excluding Ni. The Hg and As contents significantly increased. The use of ash-fly ash mixture affected the content of heavy metals in the straw of spring barley in a similar way as the use of sodium humate but less significantly. The use of the sodium humate and AF AM as alkalinizing indirect fertilizers inhibited the accumulation of most heavy metals into the vegetative parts of the plant. On the other band, NPK fertilizers application increased their intake and consequent accumulation by the plants. Assessed inhibition of heavy metal s input into the grain of spring barley caused by the application of humate and AF AM was not as significant as the straw inhibition. At the end of the trial there have been found lower contents of investigated metals (apart from Fe) in all treatments and in the soil comparing with their contents at the beginning.

---

W eksperymencie realizowanym w donicach w klatce wegetacyjnej znajdującej się na terenie Słowackiego Uniwersytetu Rolniczego w Nitrze (48°18' N, 18°05' E) badano działanie humianu sodu i mieszanki popiołu i popiołu lotnego AFAM (dodanej do gleby niezależnie oraz razem w kombinacji z nawozami sztucznymi) na zawartość metali ciężkich w glebie, ziarnie i w słomie wiosennego jęczmienia. Z osiągniętych rezultatów wynika, że aplikacja stałego humianu sodu (HS) do gleby w porównaniu z nienawożonym eksperymentem zmniejszyła w słomie zawartość dziewięciu z jedenastu oznaczanych metali ciężkich (Cd, Pb, Cr, Zn, Cu, Co, Ni, Mn i Fe). Natomiast zawartość Hg i As znacząco wzrosła. HS i AFAM jako nawozy o działaniu zasadowym zatrzymywały przenikanie większości metali ciężkich do wegetacyjnych części rośliny. Na odwrót, dodanie nawozów sztucznych podwyższyło ich gromadzenie w roślinach. Obserwowane ograniczenie przenikania metali ciężkich do ziarna wiosennego jęczmienia spowodowane dodaniem humianu i AFAM nie było tak duże jak przenikanie do słomy. Po zakończeniu doświadczenia w glebie stwierdzono niższe zawartości badanych metali (oprócz Fe) w porównaniu z jego początkiem. Badana mieszanka z punktu widzenia zawartości radioaktywnych pierwiastków nie stanowi zagrożenia dla człowieka oraz środowiska naturalnego.