The use of INAA for the evaluation of air pollution at three urban sites in Poland

An instrumental neutron activation analysis (INAA) has been applied to the routine determination of 26 elements present in airborne particulate matter (APM) collected on filters from three urban sites in Poland. This method could also be applied for any other industrial, urban or rural site. The proposed procedure utilizes mixed elemental standards, pelletized samples, and medium- and long-lived radionuclides induced in the irradiated objects. Final results were corrected for the neutron flux gradient observed along the irradiated package. The analytical results are indicative for similarities, as well as differences between APM patterns, depending on the collection period (year, months) and site. The elemental enrichment factors calculated for the average seasonal concentration at the investigated sites have been compared. The detectability and reliability of the method has been evaluated.

---

Opracowano metodą instrumentalnej neutronowej analizy aktywacyjnej (INAA) do rutynowego oznaczania zawartości 26 pierwiastków w zanieczyszczeniach powietrza zgromadzonych na filtrach. Zastosowano ją do analiz filtrów z zanieczyszczeniami pochodzącymi ze stanowisk znajdujących się wpobliżu trzech polskich miast lecz może być wykorzystana również do monitorowania zanieczyszczeń pochodzących z innych przemysłowych, miejskich lub wiejskich obszarów. W metodzie wykorzystuje się mieszane wzorce wielopier-wiastkowe. pastylkowanie próbek, radionuklidy średnio- i długo-życiowe oraz ostateczną korekcją wyników końcowych na gradient strumienia neutronów obserwowany podczas napromieniania pakietu w reaktorze. Wyniki analiz przedstawiono tak aby pokazać podobieństwa i/lub różnice w zależności od czasu gromadzenia zanieczyszczeń i miejsca. Podano i przedyskutowano przykłady wyników obejmujących poszczególne miesiące gromadzenia zanieczyszczeń oraz ich wkład w wyniki całoroczne. Porównano współczynniki wzbogacenia obliczone dla średnich wyników 3-miesięcznych dla poszczególnych miejsc gromadzenia zanieczyszczeń. Przedstawiono i przedyskutowano wykrywalność i wiarygodność metody.