Niezawodność elementarnego zjawiska tarcia

W pracy zanalizowano niezawodność zjawiska tarcia występującego w styku elementarnym powierzchni ciał. Przez tę niezawodność rozumie się zdolność elementarnego styku do realizacji tarcia bez utworzenia cząstki zużycia, a jej miarą jest prawdopodobieństwo wykonania tego zadania. Do jego zanalizowania posłużono się teorią zużycia J.F. Archarda. Realizując nakreślony cel zastosowano autorską teorię odporności na zużywanie tribologiczne. Ponadto przytoczono wyniki badań eksperymentalnych pracy właściwej zużycia, aby ustalić ilościowe związki między analizowanym prawdopodobieństwem a temperaturą styku makroskopowego ciał i twardością bardziej miękkiego materiału elementu par trącej. Zakres rozważań ograniczono do modelowego przypadku tarci technicznie suchego i zużywania ustabilizowanego ośmiu systemów ciał metalicznych. Obliczone wartości niezawodności R dla przypadku grup modelowych badań zawierają się w przedziale od 0,999523 do 0,999994. Większe wartości odpowiadają mniejszej temperaturze styku ciał 0. Niezawodność elementarnego zjawiska tarcia jest większa dla stopów metali nieżelaznych niż dla stopów żelaza.

---

In work one analysed reliability of friction phenomenon stepping out in point of contact of elementary bodies surface. By this reliability is understands ability of elementary point of contact to realization of friction without creations of wear part, and its measure is probability of realization this assignments. It was analysed with J.F. Archard wearing theory. Realizing sketched aim one used author* s theory of resistance on tribologic wearability. Additionally presented one the results of experiment researches of specific work wearing, to fix quantitative relationships between analysed probability and with temperature of point of contact of macroscopic bodies and with hardness of more soft material of friction pair. Range of considerations was limited to model chance of friction technically dry and of stabilized wearing of eight systems of metallic bodies. Counted values of reliability R for case of group of model researches contain oneself in section from 0, 999523 to 0, 999994. Greater values answer to smaller temperature of bodies point of contact 0. Reliability of elementary friction phenomenon is greater for alloys of non-ferrous metals than for alloys of iron.