Demografia fiskalna. Optymalny demograficznie system podatkowy

Ekonomiczne skutki procesów demograficznych (przede wszystkim rosnącego obciążenia demograficznego) wymagają rozważenia kryteriów implementacji zasady równego opodatkowania. Wobec zwiększania się politycznej dominacji osób w wieku emerytalnym konieczna staje się fiskalna ochrona osób wychowujących dzieci w związku z obciążeniem ich dochodów nie tylko składkami emerytalnymi, ale także podatkami stanowiącymi źródło finansowania deficytu systemu emerytalnego. Dochód tych osób jest również źródłem finansowania konsumpcji dzieci. Respektowanie zasady równego opodatkowania w warunkach starzejącego się społeczeństwa wymaga więc rekonstrukcji podatku od dochodów osobistych lub podatków konsumpcyjnych. W przypadku opodatkowania dochodów osobistych niezbędne jest zastosowanie preferencyjnych rozwiązań pozwalających zmniejszyć ciężar podatkowy osób wychowujących dzieci w związku z mniejszą zdolnością do ponoszenia ciężaru fiskalnego. W przypadku opodatkowania konsumpcji akceptacja zasady równego opodatkowania będzie się wyrażać w niższym opodatkowaniu lub nawet zwolnieniu z opodatkowania dóbr konsumowanych przez dzieci.

The economic impact of demographic processes (mainly the growing age dependency ratio) requires consideration of the criteria for the implementation of the principle of equal taxation. In a situation where people of pensionable age are politically dominant (gerontocracy) it becomes necessary to implement fiscal protection for parents. It is their incomes that are the source not only of pension contributions, but also of the taxes that finance the pension system deficit. The income of parents is also a very significant source of finance for their children’s consumption. Respecting the principle of equal taxation according to the aging process requires the reconstruction of both personal income tax and consumption tax. The former requires the implementation of preferential solutions that reduce the tax burden on people bringing up children, who are less able to shoulder the fiscal burden. Reconstruction of the latter, meanwhile, would see acceptance of the principle of equal taxation expressed in a lower tax rate or even in exemption from taxation in the case of goods consumed by children.