Obsadzanie składu sądu konstytucyjnego w Polsce i w innych państwach Europy Środkowej i Wschodniej w kontekście jego niezależności

Sądy konstytucyjne, by wykonywać swą funkcję kontroli konstytucyjności prawa powinny być niezależne od podmiotów stanowiących to prawo. Niezależność można zoperacjonalizować jako mechanizm obsadzania i zmiany składu sądów określony w przepisach, a także jako stopień trudności zmiany tych przepisów. W tej perspektywie można opisać zakres niezależności polskiego sądu konstytucyjnego na tle sądów w innych państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Można stwierdzić, że jest pole do zwiększenia niezależności polskiego sądu, np. poprzez zwiększenie różnorodności podmiotów uprawnionych do obsadzania składu sądu czy wprowadzenie regularnej rotacji na stanowiskach sędziów w określonych terminach (w miejsce kadencji indywidualnych), jednak w największym stopniu niezależności sądu zagraża zgodna lub niezgodna z konstytucją ingerencja w skład i ustrój sądu konstytucyjnego, dokonywana w interesie większości rządzącej, która dokonuje tej ingerencji.

Constitutional courts, in order to perform their function of the constitutional review, should be independent of the creator of that law. Independence can be operationalized as a mechanism for filling and changing the composition of courts as defined in the legislation, and also as a difficulty in changing these rules. In this perspective one can describe the extent of independence of the Polish constitutional court against the background of courts in other countries of Central and Eastern Europe. It can be said that there is a field to increase the independence of the Polish court, eg by increasing the diversity of entities entitled to fill the court or by introducing regular rotation in the positions of the judges at specific dates (instead of individual mandates). But the greatest degree of court independence threatens, compliant with constitution or inconstitutional interference in the composition and constitutional court system, done in the interest of the ruling majority that makes this interference.