Idea państwa w świadomości młodych inteligenckich elit

Celem tego artykułu jest przedstawienie oraz analiza wyobrażeń młodych polskich elit intelektualnych na temat państwa. W artykule omówiono historyczny kontekst relacji między inteligencją a państwem, ze zwróceniem uwagi na związane z tym ambiwalencje. Autor stawia tezę, że młode elity inteligenckie są przekonane o półperyferyjnym położeniu Polski, zarazem ich przedstawiciele artykułują potrzebę istnienia aktywnego, inkluzywnego państwa, którego – ich zdaniem – nie udało się zbudować po 1989 roku. Chociaż zauważalny kierunek myślenia podkreślający znaczenie państwa ma ponadpokoleniowy charakter, to wyraźnie zaznacza się wśród młodszych generacji. Praca ma charakter empiryczny. Podstawę analizy stanowi kilkadziesiąt wywiadów pogłębionych z przedstawicielami młodych inteligenckich elit. Nawiązuje ona do historyczno-socjologicznych refleksji nad świadomością polskiej inteligencji.

The main aim of the article is to present and analyze the ideas of young Polish intellectual elites about the state. The article discusses the historical context of the relationship between intelligentsia and the state. I also pay attention to the related ambivalences. I argue that young intellectual elites are convinced of the semi-peripheral position of Poland. Simultaneously, their representatives speak for an active, inclusive state that, in their opinion, had not been built after 1989. Although the noticeable way of thinking that emphasizes the importance of the state is shared across generations, it is markedly present among younger generations. The basis of the presented analysis is several dozen in-depth interviews with representatives of young intellectual elites. The article contributes to historical and sociological studies on the consciousness of Polish intelligentsia.