O. Mariana Pirożyńskiego przestrogi i zalecenia czytelnicze

W wieku XIX na polskim rynku wydawniczym pojawiły się informatory czytelnicze, edukacyjne i wychowawcze, przynoszące porady na temat szkodliwości i pożytków płynących z czytania. W okresie dwudziestolecia międzywojennego tego typu bibliografie zalecające opracowywali działacze oświatowi, nauczyciele, wykładowcy, bibliotekarze, a także kapłani i osoby świeckie związane z Kościołem katolickim. W artykule przedstawiono charakterystykę treściową poradnika lekturowego zestawionego przez o. Mariana Pirożyńskiego Co czytać? Poradnik dla czytających książki. Beletrystyka (Kraków, 1932). O. Pirożyński był przede wszystkim kierownikiem duchowym, wychowawcą i publicystą dbającym o moralne wychowanie młodzieży, zatroskanym o stosowne jej przygotowanie do życia rodzinnego, społecznego i obywatelskiego. W tekście zwrócono uwagę na przesłanki, które skłoniły redemptorystę do stworzenia katalogu powieści polskich i zagranicznych, ocenianych z punktu widzenia etyki, a nie literaturoznawstwa. Scharakteryzowano, z przykładami, utwory beletrystyczne, które autor oceniał pozytywnie, negatywnie oraz neutralnie. Przybliżono też pochodzące z międzywojnia oraz współczesne recenzje publikacji o. Pirożyńskiego oraz podkreślono silne związki poradnika z nauką Kościoła.

Reading and educational manuals appeared on the Polish editorial market in the 19th century, providing guidelines on the topic of harms and advantages of reading. During the interwar period such recommendation bibliographies were prepared by educational activists, teachers, lecturers, librarians as well as priests and lay persons related to the Catholic Church. The article presents the content characteristic of a reading manual comprised by Fr. Marian Pirożyński Co czytać? Poradnik dla czytających książki (What to Read? Reader’s Companion, Cracow, 1932). Fr. Pirożyński was above all a spiritual guide, tutor and publicist taking care about moral education of the youth, concerned about its preparation for family, social and civic life. The article draws attention to prem-ises leading the Redemptorist to comprise a catalogue of Polish and foreign novels evaluated from the point of view of ethics rather than literary criticism. It gives charac-teristics and examples of literary works with positive, negative or neutral evaluation. It also presents interwar and contemporary reviews of Fr. Pirożyński’s publications and emphasises strong relations of the manual to the Church teaching.