Ocena moralna transplantacji ex vivo i handlu ludzkimi organami w świetle etyki Kanta

In the article I justify the acceptability of ex vivo transplantation and I provide the ethical evaluation of trafficking in human organs from the Kantian perspective. Firstly, I refer to passages of Kant's works, where he explicitly states that depriving oneself of one’s body parts for other purposes than self-preservation is not permitted. I explain that the negative ethical evaluation of the disposal of the body parts was given various justifications by Kant. Subsequently, I provide partial criticism of this justification, resulting in the recognition of the admissibility of ex vivo transplantation. Secondly, I analyse the Kantian slippery-slope argument which, as some philosophers believe, supports banning trade in human organs. It turns out, however, that this argument has wider application, namely it applies to all forms of the instrumental treatment of the human body. Using a previously introduced distinction between organs of the first and the second order, I show that the slippery-slope argument is inconclusive. However, I propose a reinterpretation of this reasoning, which results in using this argument as an additional reason to support prohibiting trade in human organs.

W artykule dokonuję uzasadnienia dopuszczalności transplantacji ex vivo oraz oceny etycznej handlu ludzkimi organami z perspektywy Kantowskiej. W pierwszej części tekstu odnoszę się do fragmentów tych dzieł, w których Kant twierdził explicite, że pozbawianie się części ciała w innych celach niż samozachowanie jest niedopuszczalne. Wyjaśniam, że negatywna ocena etyczna pozbywania się części ciała miała u Kanta różnorakie uzasadnienie. Następnie dokonuję częściowej krytyki tego uzasadnienia, czego efektem jest uznanie dopuszczalności transplantacji ex vivo. W drugiej części tekstu analizuję Kantowski argument równi pochyłej, który, jak sądzą niektórzy, przemawia za zakazem handlu ludzkim organami. Okazuje się jednak, że argument ma szersze zastosowanie i dotyczy wszelkich form dysponowania ludzkim ciałem. Korzystając z uprzednio wprowadzonego rozróżnienia na organy pierwszego i drugiego rzędu, wykazuję, że równia pochyła jest niekonkluzywna. Proponuje jednak reinterpretację tego wnioskowania, czego skutkiem jest wykorzystanie argumentu jako dodatkowej racji wspierającej zakaz handlu ludzkimi organami.